- Avon’dan yeni yılın neşesine yakışır hediye alternatifleri - 2 Aralık 2024
- NARS’ın ikonik ürünleri ile makyaja sihirli bir dokunuş - 2 Aralık 2024
- NYX Professional Makeup Buttermelt Blush ile 12 saat kalıcı renk - 2 Aralık 2024
Kontrolsüz tüketimi sınırlandırmak için Ramazan fırsat olabilir
Koronavirüs ile mücadele edilen bu günlerde evde kalınması ve izolasyon kurallarına uyulması son derece önemli. Buna karşın, dışarıdaki hareketli hayatı evin içinde yaşayamayanlar, zaman geçirmek adına yeni uğraşlar ediniyor. En büyük uğraş alanı ise mutfak.
Daha evvel genellikle dışarıda tüketilen veya hazır olarak alınan yiyeceklerin evde yapılması, un, tuz ve şeker tüketimindeki artışı da beraberinden getiriyor. ‘Evde yapıldığı için sağlıklıdır’ düşüncesiyle aşırı tüketim, fazla kilonun yanı sıra hastalıklara da davetiye çıkarıyor. Beslenmede sağlıksız tüketimden uzak durmanın yanında öğün ve porsiyon kontrolü de son derece önemli.
Konuyla ilgili uyarı ve önerilerde bulunan Türk Böbrek Vakfı Başkanı Timur Erk, “Günlük hareketlerin kısıtlandığı karantina ve izolasyon döneminde ortaya çıkan bilinçsiz beslenme davranışları, bağışıklık sistemi tahribatına ve hastalıklara davetiye çıkarır nitelikte. Vakıf olarak uzun yıllardır savaştığımız aşırı un, tuz, şeker tüketimi ve hareketsiz yaşamdan uzak kalmak konuları, maalesef bugünlerde tekrar gündeme geldi. Özellikle anneler önce kendileri sonra da diğer aile bireylerinin sağlıkları için bu konuya azami özen göstermeli” şeklinde konuştu.
Mevsim sebze ve meyveleri tercih edilmeli
Türk Böbrek Vakfı Diyetisyeni Gökçen Efe Aydın ise Ramazan ayında yeterli ve dengeli beslenmenin detaylarını verdi: “Evde yapılabilecek ve bağışıklık sistemimizi güçlendirecek besinlerin başında yoğurt ve kefir gelmekte. Kullandığımız doğal süte ve mayaya bağlı olarak, evde yaptığımız bu probiyotik besinler sağlığımızı olumlu yönde etkilemektedirler. Bu dönemde bol miktarda antioksidan içeren A, C ve E vitaminlerinden zengin besinleri mevsimlerine uygun olarak tüketmek bizim için faydalı olacaktır.”
- A vitamini: Karaciğer, balık yağı, süt, tereyağı, yumurta, havuç, kış kabağı, yeşil yapraklı sebzeler, kayısı, şeftali
- E vitamini: Bitkisel yağlar, avokado, yağlı tohumlar, soya, yeşil yapraklı sebzeler, baklagiller
- C vitamini: Limon, portakal, mandalina, gibi turunçgiller, çilek, böğürtlen kuşburnu, domates, lahana, patates, ıspanak, yeşil biber, asma yaprağı, yeşil yapraklı sebzeler
Ayrıca D vitamininin de bağışıklık sistemimizi güçlendirdiği bilinmektedir. D vitamini eksikliğinde hastalıklara yakalanma riskimiz artacaktır.
Öğün ve porsiyon kontrolü şart
Mutfak geçirdiğimiz zamanın artması diyetimizi olumsuz yönde de etkileyebilir. Öğün sayısı ve porsiyon artışı kilo artışına sebep olabilir. Porsiyon miktarı ve içeriğindeki bu değişmeler tuz ve şeker tüketimini de arttırarak vücudumuzu hastalıklara açık hale getirebilir. Obezite, diyabet ve yüksek tansiyon gibi hastalıkların görülme sıklığı artabilir.
Çay ve kahve suyun yerini tutmaz
Farklı besin gruplarına yer verdiğimiz öğünlerimiz vücudumuzun ihtiyaçlarını karşılayarak bağışıklık sistemimizi güçlendirecektir. Öğünlerimizde sebze ve meyvelere mutlaka yer vermeliyiz. Vücudumuzun ihtiyacı olan vitamin ve mineralleri bu şekilde alabiliriz. Günde 3 porsiyon meyve bizim için yeterli olacaktır. (1 porsiyon meyve avuç içimiz kadar meyve demektir.)
Bağışıklık sisteminin güçlü olması için vücudun ihtiyacı olan sıvı gün içinde mutlaka alınmalıdır ve bu konuda en doğru kaynak sudur. Bir günde kadınların ortalama 2, erkeklerin 2.5, çocukların ise 1.5 litre sıvı alması gerekmektedir. Gün içinde içilen çay ve kahve almamız gereken sıvının yerini tutmamaktadır. Vücudun fonksiyonlarını yerine getirebilmesi için gereken sıvı miktarının karşılanamaması durumunda dehidrasyon meydana gelir. Vücutta sürekli olarak sıvı kaybı meydana geldiğinde dehidrasyonun derecesi artacak ve başta böbrek hastalıkları olmak üzere birçok hastalığa neden olacaktır.
Evde yapıldığı için sağlıklıdır düşüncesi her zaman doğru değildir. Yenilen yiyeceklerin içerisindeki malzemelerin sağlıklı olduğu bilinse dahi bu yiyeceklerin aşırı tüketimi porsiyon kontrolünü zorlaştıracaktır. Özellikle evde yapıldığı için masum olduğu düşünülen tatlı ve hamur işleri her gün ve her öğünde tüketilmemelidir. Ayrıca, bu dönemde çocuklar eğitimlerini ev ortamında TV ve bilgisayar başında sürdürürken abur cubur tüketimi yerine meyve, kuru meyve ve kuru yemiş tüketimine yönlendirilirse daha sağlıklı olacaktır.
Örnek iftar menüsü
Peynir, domates, zeytin gibi kahvaltılıklar veya çorba gibi hafif yemeklerle başlanmalı, 10-15 dakika sonra az yağlı et yemeği, sebze yemeği veya salatayla devam edilmelidir.
Ara öğünler
Taze ve kuru meyveler, ceviz, fındık, badem gibi kuru yemişler, süt, yoğurt, ayran, kefir, galeta, grisini, kepekli ekmek ve beyaz peynirle yapılmış tost ara öğünlerde tercih edilebilir.
Sahur menüsü
Süt, peynir, yumurta, zeytin, yeşillik, tam tahıllı ekmekten oluşan kahvaltı oldukça sağlıklı bir seçenektir. Acıkmayı geciktiren kuru fasulye, nohut, mercimek, bulgur pilavı gibi yemekler de tüketilebilir.