Yaşlılar ‘Evde Kal’ çağrısına neden aldırış etmiyor?

Yaşlılar neden dışarıda?

Koronavirüs salgını özellikle yaşlı nüfus için hayati tehlike yarattığı için 65 yaş üzerindekilerin sokağa çıkması sınırlandırıldı. Ancak yasaklar ve para cezaları bile bazı yaşlıları evde tutmaya yetmedi. Peki yaşlılar neden böyle davranıyor? Salgının ölümcül etkilerini niçin umursamıyor?

Maltepe Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. E. Figen Karadayı, yasak dinlemeyen yaşlıların içinde bulundukları ruh halini ve evde kalmalarını sağlamanın yollarını anlattı:

Dr. E. Figen Karadayı

Yaşlı, kimsesiz, okuyarak veya çalışarak vakit geçirme olanağından yoksun kimselerin dışarıya çıkmakta ısrar etmelerinin en önemli sebebi yalnızlıkları… Özellikle eğitim düzeyi düşük yaşlıların toplulukçu bir kültürün bireyleri olarak daha çok birbirleri ile konuşarak ve dışarıda dolaşarak vakit geçirme alışkanlıkları bulunuyor.  Eğitim düzeyi yüksek olanlar ise evde internet ortamında ve sosyal medya ile oyalanıp güzel vakit geçirebiliyor.

Bireysel aşamın hakim olduğu batı toplumlarında evde tek başına oturup oyalanmak daha kolay. Türkiye gibi toplu yaşamayı seven kültürlerde bunu yapmak daha zor.

 ‘Tehlikenin farkında değiller’

Sorunun ciddiyetine içten inanmıyorlar. Yaşlıların büyük kesimi internet kültürüne alışmadı. Yüz yüze etkileşim çok önemli. Telefon ya da internetten mesajla çağrıya yanıt vermeyebilirler ama akraba, tanıdık vasıtasıyla aldıkları bilgiyi doğru kabul edebilirler. Bu nedenle 65 yaş üzeri yaşlılarımıza; yakınları, akrabaları, arkadaşları yoluyla yaklaşmak ve ikna etmek daha başarılı sonuçlar verebilecektir. Özellikle çocuklar, dışarı çıkmakta ısrar eden anne-babalarına salgının kendileri ve temasta bulunacağı kişiler için nasıl bir tehlike yaratabileceğini açık ve net şekilde anlatmalılar, yaşlıları takip etmeliler.

 Belirli bir yaşa gelmiş bazı yaşlıların ayrıca bir yaşam değeri olarak kaderciliğe inanması ya da ‘Bana bir şey olmaz’ inancı da önemli rol oynuyor. Evde mutsuz olmaktansa dışarıda risk almayı seçiyor. Zaten risk olduğuna da inanmıyor. Kaderci anlayışı sadece yaşlılarda değil, gençlerde de var. Gençler de umursamaz davranıyor. Ama burada önemli olan ‘başkasına vereceği zararı önemsememe’ duygusudur. Bir farkındalık oluşmamış.




Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir