- Avon’dan yeni yılın neşesine yakışır hediye alternatifleri - 2 Aralık 2024
- NARS’ın ikonik ürünleri ile makyaja sihirli bir dokunuş - 2 Aralık 2024
- NYX Professional Makeup Buttermelt Blush ile 12 saat kalıcı renk - 2 Aralık 2024
Ailelerin bu belirtilere dikkat etmesi gerekiyor
Çocuğun yaşına ve cinsiyetine göre büyüme seyri de farklılık gösterebiliyor. Ancak genelde aşırı zayıflık, kısa boy ya da tartı fazlalığı gibi durumlar büyüme sorunları olarak tanımlanabiliyor.
Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi Çocuk Gastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme Uzmanı Prof. Dr. Meltem Uğraş, bazı genetik, hormonal ya da sindirim sorunlarının da çocuklarda büyüme sorunlarına yol açabileceğini belirtti.
Çocuklarda büyüme sorunlarına neden olan hastalıklardan biri de Çölyak. Genetik, çevresel ve immünolojik faktörlerin etkileşimi ile ortaya çıkan bir sorun. Daha çok süt çocukları ve yaşamın 6-24’üncü aylarında gluten alımı başladıktan sonra ortaya çıkıyor. Kronik ishal veya cıvık dışkılama, kusma, karın ağrısı, karın şişliği, kas zayıflığı, hipotoni, iştahsızlık gibi mide- barsak sistemi bulguları ve malabsorbsiyon sendromu gibi şikayetlerle kendini gösterdiği için ebeveynler tarafından fark edilemeyebiliyor.
Özellikle son yıllarda literatürde, obez çocuklarda tedaviye dirençli demir eksikliği anemisi, tekrarlayan karın ağrısı ve makarna yedikten sonra ishal görülmesi gibi nedenlerle yapılan incelemeler sonucunda çölyak tanısı alan vakalara rastlanıyor.
Tüm dünyada görülme sıklığı artıyor
Önceleri nadir bir hastalık olarak kuzey-batı Avrupa’nın hastalığı olduğu düşünülen Çölyak, bugün bütün dünyada çok yaygın. Tarama çalışmaları ile çölyak hastalığı sıklığı tüm dünyada giderek artan bir eğri çizmektedir. Avrupa kökenli toplumlarda ortalama 1/100 arasında bildirilirken; ülkemizde bölgesel çalışmalarda çocuklarda yüzde 1 civarında, erişkinlerde ve sağlıklı kan vericilerinde yüzde 0.8-1.3 arasında saptanmıştır. Ülkemizde en son gerçekleştirilen çölyak tarama projesinde ise sağlıklı görünen okul çocuklarında sıklığı 1/212 olarak bulunmuştur.
Farklı hastalıklarla da ilişkili
Çölyak otoimmün bir hastalık olduğu için tip I diyabet, tiroidid, Sjögren ve Addison hastalığı, osteoporoz, Down sendromu gibi hastalıklarla da sıklıkla bir arada görülüyor. Bu nedenle risk grubu denilen, 1. derece akrabalarında çölyak saptanmış ya da çölyak ile birlikte görülebilen diğer hastalıkları olan bireyler belli aralıklarla araştırılmalı.
Hastalığın tedavisi ömür boyu sürüyor. Klinik bulguları çölyak hastalığı düşünülen hastalardan kan tahlilleri istenilir. Kan tetkiklerinde pozitiflik çıkması durumunda endoskopi yapılıp oniki parmak bağırsağından biyopsi alınır. Bu biyopsi örneğinin patolojik olarak incelenmesi ile hastalığın kesin tanısı konur.
Tedaviye tam uyum şart
Tedavi, ömür boyu sürecek glutensiz diyettir. Bu tedaviye sıkı bir şekilde uyulması hastalığın prognozu açısından önemlidir. Henüz alternatif tedavi yoktur. Ancak uzun süre tanı almadan devam eden çölyak hastalığında en önemli komplikasyonlar, ilerleyen yaşla birlikte diğer otoimmün hastalıkların eşlik etmesi, osteoporoz, ülseratif jejunoileitis ve T hücreli intestinal lenfomanın ortaya çıkmasıdır.
