Toplumun yüzde 30’unu etkileyen uyku problemlerinin bir kısmı fibromiyalji ve nöropatik ağrılar nedeniyle ortaya çıkıyor.
Prof. Dr. Ersin Tan
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ersin Tan, nöropatik ağrılar hakkında bilgi ve uykuya olumsuz etkilerini anlattı:
Nöropatik ağrı; beyin, omurilik ve çevresel sinirlerdeki hasar sonrasında ortaya çıkan bir ağrıdır. Etkilediği vücut bölgesinde yanma, batma, donma, karıncalanma ve elektrik çarpması gibi şikayetlerle kendini gösterir.
Toplumun yaklaşık yüzde 7-8’inde görülür ve yaşam kalitesini bozar. Hastaların yüzde 80’i orta ve şiddetli ağrıdan yakınır. Nöropatik ağrı, başta diyabetli hastalar olmak üzere kronik bel ağrısında, kanserde, birçok endokrin ve romatolojik hastalıklarda da görülür. Ağrıların yol açtığı sorunlar arasında depresyon ve uyku bozuklukları başta gelir. Ağrı yetersiz uykuya yol açarken, yetersiz uyku da ağrının daha fazla hissedilmesine neden olur.
Ağrılar geceleri artıyor
Nöropatik ağrı özellikle hareketsizken veya yatağa girildiğinde belirgin hale gelir. Ağrısı olan insan, gece uyuyamaz. Örneğin ayağı yanan, üşüyen, karıncalanan veya kaşınan bir nöropatik ağrı hastasının uyku düzeni bozulur ve yaşam kalitesi düşer.
Nöropatik ağrının mutlaka tedavi edilmesi gerekir ancak hekimler hastalarda yalnızca ağrı tedavisine odaklanmamalı. Eğer bu hastaların uyku sorunları çözülebilirse bu hem ağrıyı daha az hissetmesini, hem de gündüz ağrıyla daha iyi başa çıkmasını sağlar. Düzenli uyku hastayı fiziksel ve zihinsel olarak daha güçlü bir hale getireceğinden ağrıyla baş etmesini de kolaylaştırır.
Kadınları yedi kat daha fazla etkiliyor
Prof. Dr. Ayşen Akıncı
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ayşen Akıncı ise fibromiyaljinin kadınları daha çok etkilediğini anlattı.
Kadınlarda erkeklerden yedi kat daha fazla görülen etkileyen fibromiyalji, birçok hastalığı taklit edebilecek yakınmalarla seyreder. Yumuşak doku romatizması ya da iltihapsız kas romatizması olarak da adlandırılan fibromiyalji sendromu en çok yaygın vücut ağrısı, uyku bozukluğu ve yorgunluk belirtilerine neden olur. Fakat hastalar bu belirtiler dışında sabah tutukluğu, eklem ağrıları, uyuşmalar, kuru göz, kuru ağız, irritabl barsak sendromu, baş ağrısı, konsantrasyon azalması, unutkanlık, anksiyete, depresyon, sık idrara çıkma, huzursuz bacak sendromu ve benzeri semptomlar da yaşayabilir.
Uyku uzmanı Dr. Neil Stanley’den iyi uyumanın 3 kuralı
1-Yatak odası uyku sığınağımız olmalı: Karanlık, sessiz, serin ve rahat bir yatak odası seçilmeli.
2-Vücudumuz gevşemiş ve rahatlamış olmalı: Gündüz yeterince canlı ve zinde olursak, akşam saatlerinde yorulur ve rahatlarız.
3-Zihnimiz dinlenmiş ve sakin olmalı: Uykuya dalmadan yaklaşık bir saat önce hazırlıklarımızı yapmaya başlamamız lazım. Artık o saatten sonra televizyon, bilgisayar, akıllı telefon, tablet gibi şeylerle uğraşılmamalı veya kimseyle stres yaratacak tartışmalara girilmemeli.