5 Ekim 2025
Zihin ve Ruh Sağlığı

Mevsimsel duygudurum bozukluğu nedir?

Her sonbahar size de uğruyor mu?

Mevsimsel duygudurum bozukluğu, bir depresyon türü. Yılın belirli mevsimlerinde, sonbahar veya kış aylarında ortaya çıkıyor. Kısalan günlerin ve azalan gün ışığının beyinde kimyasal bir değişikliğe yol açarak depresyona neden olduğu düşünülüyor.

Genellikle yetişkinlikte başlıyor ve yaşla birlikte risk artıyor. 20 yaşın altındaki kişilerde nadir ortaya çıkıyor.  Kadınlar erkeklerden daha çok etkileniyor.

İki türü olduğu biliniyor

Sonbaharda başlayan kış depresyonu: Depresyon belirtileri sonbahar sonu ile kış başında başlıyor. Yaz aylarında hafifliyor.

İlkbaharda başlayan yaz depresyonu: Belirtileri ilkbahar sonu ile yaz başında başlıyor.

En yaygın belirtileri şunlar

  • Artan uyku ihtiyacı ve gün içinde uyuklama
  • Eskiden keyif alınan aktivitelere karşı ilgi ve zevk kaybı
  • Sosyal geri çekilme ve reddedilmeye karşı artan hassasiyet
  • Huysuzluk ve kaygı
  • Suçluluk ve umutsuzluk duyguları
  • Aşırı yorgunluk (bitkinlik)
  • Azalmış cinsel istek
  • Odaklanma yeteneğinde azalma
  • Net düşünme güçlüğü
  • Özellikle tatlılara ve karbonhidratlara karşı artan iştah
  • Kilo alımı
  • Baş ağrısı

Belirtiler her yıl yaklaşık aynı zamanlarda geri dönme ve ardından iyileşme eğilimindedir.

Nasıl teşhis ediliyor?

Belirtileri diğer ruh sağlığı sorunlarına benzeyebiliyor. Depresyon genellikle kalp hastalığı veya kanser gibi diğer rahatsızlıklarla birlikte görülmekte. Madde bağımlılığı veya anksiyete gibi diğer duygudurum bozukluklarıyla da ortaya çıkabiliyor. Bu nedenlerden dolayı erken teşhis ve tedavi iyileşmenin anahtarıdır. Teşhis için her zaman bir sağlık uzmanına başvurun.

Nasıl tedavi ediliyor?

  • Güneş ışığı alın. Dışarıda veya pencere kenarında vakit geçirin.
  • Güneş ışığını artırmak mümkün değilse, her gün belirli bir süre özel bir ışığa maruz kalın.
  • Bilişsel-davranışçı terapi, kendinize ve çevrenize dair çarpık bakış açılarınızı değiştirmenize yardımcı olabiliyor. İnsanlarla ilişki becerilerinizi geliştirmenize destek verebiliyor. Ayrıca, strese neden olan faktörleri belirliyor. Ve bunlarla nasıl başa çıkacağınızı öğrenmenize yardımcı oluyor.
  • Antidepresanlar, mevsimsel duygudurum bozukluğuna yol açan kimyasal dengesizliği düzeltebiliyor.
  • Depresyonda olabileceğinizi düşünüyorsanız, en kısa sürede bir sağlık uzmanına başvurun.
  • Büyük görevleri küçük parçalara bölün, öncelikleri belirleyin ve elinizden gelenin en iyisini yapın.
  • Başkalarıyla birlikte olmaya ve birine içinizi dökmeye çalışın. Bu genellikle yalnız ve gizli kalmaktan daha iyidir.
  • Kendinizi daha iyi hissettiren şeyler yapın. Sinemaya gidin, sosyal veya diğer aktivitelere katılın.
  • Düzenli egzersiz yapın.
  • Ruh halinizin hemen değil, yavaşça düzelmesini bekleyin. Daha iyi hissetmek zaman alabiliyor.
  • Sağlıklı ve dengeli beslenin.
  • Alkol ve uyuşturuculardan uzak durun. Bunlar depresyonu daha da kötüleştirebilir.Büyük kararları depresyon geçene kadar erteleyin. Yeni bir işe girmek, evlenmek ya da boşanmak için bekleyin. Önce sizi iyi tanıyan kişilerle konuşun.
  • Sabırlı olmaya ve olumlu şeylere odaklanmaya çalışın. Depresyonunuz tedaviye yanıt verdikçe olumsuz düşünceler ortadan kalkacaktır.
  • Aileniz ve arkadaşlarınızın size yardım etmesine izin verin.

Kaynak: John Hopkins Medicine

administrator
Editör

    Bir yanıt yazın

    E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir