Çölyak hastaları için kritik önem taşıyan glutensiz beslenme, son yıllarda sağlıklı kişilerin de diyetinde yer alıyor. Birçok kişi de glutensiz beslenmeyi zayıflama amacıyla tercih ediyor.
Diyet Uzmanı Müzeyyen Çelik
Acıbadem Fulya Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Müzeyyen Çelik, glutensiz diyetin faydalarını anlattı; uyarılar yaptı.
Arpa, buğday ve çavdar ürünlerinde bulunan gluten, sindirilmesi zor bir protein grubudur. Bağırsak florasında gluteni sindiremeyen kişilerin ince bağırsaklarındaki yapılarda (villus) kısalma ve kalınlaşma oluyor. Vücudumuza aldığımız besinler içindeki makro ve mikro besin öğeleri, demir gibi bu villuslarda emilerek vücuda taşınıyor. Glutensiz beslenme, sindirimi kolaylaştırıp villusların yapısına zarar vermeyeceğinden demirin emilimini kolaylaştırıyor, demir eksikliği olan kişilerde kansızlığın önlenmesine destek veriyor.
Tiroit fonksiyonlarını düzenliyor
Tiroit bezinin iltihaplanmasıyla ortaya çıkan Hashimato, çölyak gibi otoimmün bir hastalık. Glutensiz beslenme, bu hastalığın seyrinde olumlu bir etkiye sahip. Bu nedenle Hashimatosu olan kişilerde çölyak, çölyağı hastalığı bulunanların Hashimato taraması yapılması gerekiyor.
Ödemi azaltıyor
Vücutta, alınan her 1 gram karbonhidrat 1 gram su tutuyor. Glutensiz beslenme ile sınırlanan karbonhidrat alımı sayesinde, vücudun tuttuğu su yani ödem azalıyor.
Vitamin ve minerallerin emilimini sağlıyor
Bağırsak villuslarından emilen birçok vitamin ve mineral gluten nedeniyle bozulmuş floradan emilemiyor. Bu nedenle kişide birçok vitamin ve mineral eksikliği ortaya çıkabiliyor. Oysa glutensiz beslenme, bağırsak florasının onarılmasına katkı sağladığından mineral ve vitamin emiliminin artmasında rol oynuyor.
Kilo verdiriyor ama…
Glutensiz beslenildiğinde karbonhidrat kaynakları sınırlandırılıyor. Böylelikle kilo vermek mümkün olabiliyor. Ancak glutensiz market ürünlerinde kıvam tutturabilmek için yağ oranı yükseltilmiştir. Bu nedenle kontrollü glutensiz besin tüketmek gerekir. Çalışmalar, glutensiz yüksek yağlı beslenmenin koroner kalp hastalığı riskini artırdığını göstermiştir. Glutensiz beslenme zayıflamak için kullanılan bir beslenme modeli olmamalıdır. Bilinçsizce yapılan glutensiz diyetler; tam tahıllı karbonhidrat tüketimini sınırlayacağı ve doğrudan meyve şekeri veya serbest olan yüksek glisemik indeksli mısır ve patatese yöneltebileceği için kan şekeri üzerinde oynamaya yol açarak, diyabet hastalığı riskini artabilir. Benzer şekilde glutensiz beslenme karbonhidrat kaynaklarını sınırlayıp, kişiyi hayvansal ürünlere yöneltebileceğinden veya ambalajlı doymuş yağ içeren glutensiz ürün tüketimini artırabileceğinden koroner kalp hastalığı riskini artıracaktır.