- D&R’dan yeni yıla özel: Burçlara göre hediye rehberi - 24 Aralık 2024
- Yeni yılı renkli bir panayırla karşılıyor - 24 Aralık 2024
- Aşkın, şansın ve ışıltının zamanı! - 24 Aralık 2024
Parkinson’un 5 önemli belirtisinden biri el titremesi
Halk arasında ‘titreme’ hastalığı olarak da bilinen Parkinson, beyin hücrelerinin tahribatıyla yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyen ilerleyici bir sinir sistemi hastalığı. Genellikle 60’lı yaşlarda ortaya çıkmakla birlikte daha erken yaşlarda da görülebilen hastalık; günümüzde ortalama yaşam süresinin uzamasıyla giderek yaygınlaşıyor.
Acıbadem Taksim Hastanesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Pulat Akın Sabancı “Hastalık, sinir hücrelerinin birbirleriyle iletişimini sağlayan ‘dopamin’ adı verilen bir maddenin azalması sonucu geliştiğinden, hastalar ilk senelerde dopamin ve benzer etkiye sahip ilaçlarla bir balayı süresi yaşayabilirler. Ancak ilerleyici bir hastalık olması nedeniyle zamanla ilaçların dozları yetmiyor ve hekim kontrolünde dozları artırılıyor. Çok yüksek ilaç dozlarına çıkıldığında hastalarda istemsiz hareketler başlar. Bu durumda cerrahi tedavi (beyin pili) gündeme gelir” dedi.
Hangi belirtilerle kendini gösteriyor?
- Genellikle tek taraflı elde titreme ile farkedilen Parkinson hastalığında el titremesi dinlenme sırasında görülmektedir. El hareket ettiğinde titreme duruyor.
- Titremenin yanında hareketlerde yavaşlama ve sertlik görülüyor. Kaslardaki bu sertlik daha çok hastanın el bileği, dirsek, kalça ve diz gibi eklemlerinde hareketi zorlaştırıyor.
- Zorlaşan hareket sebebiyle hastada duruş ve yürüme bozukluğu gelişiyor. Hastalar belli bir süre sonra yürürken kollarını eskisi gibi sallayarak yürüyememeye başlarken, kollarındaki normal salınım hareketi kayboluyor.
- Yüz ifadelerinde donukluk (mimiklerinde azalma) oluyor.
- Konuşmalarında monotonluk ve daha kısık sesle konuşma da görülebiliyor.
Kesin tedavisi var mı?
Parkinson hastalığının tam şifaya ulaştıran kesin bir tedavisi yoktur. Yalnız hastalığın bulgularını azaltmaya veya geri çevirmeye yönelik ilaçlar bulunmaktadır. İlaçlara direnç gelişmesi durumunda veya şikâyetlerin (özellikle titremenin) kontrol edilememesi halinde cerrahi tedavi (beyin pili takılması) uygulanabilir.
Cerrahide amaç nedir?
Parkinson cerrahisinde asıl amaç, hastanın kullandığı ilaçların sayısını ve dozlarını düşürmek. Bu nedenle ameliyat öncesinde kullanılan 4-5 farklı Parkinson ilaç, 1-2 ilaca düşüyor. Uygun hastalarda ilaç tamamen de kesilebiliyor. Beyin pili, ilaçlara rağmen hayat konforu gerilemeye başlayan hastalara kimseye bağımlı olmadan yaşayabilme; yüzme ve fiziki kapasitesine uygun spor faaliyetlerini yapabilme imkanı sağlamaktadır. Sistemin cilt altında kalmasından dolayı dışarıdan herhangi bir parçası da görülmüyor.
Beyin pili herkese uygun mu?
İlaçla şikayetleri düzelen hastalara beyin pili takmaya gerek yok. Bazı hastalarda Parkinson’a benzer bulgularla başlayan ancak yıllar içinde farklı hastalıklara dönüşen durumlar gözlenmektedir. Bu sebeple beyin pili takılacak hastaların Parkinson hastası olduğundan emin olmak için en az birkaç sene beklenmelidir. Ayrıca hastalar genel anestezi alabilecek tıbbi şartları sağlamalıdır.
Beyin pili ameliyatı nasıl yapılıyor?
Ameliyat iki evrede gerçekleştiriliyor. Yaklaşık üç saat süren ameliyatın ilk ve daha uzun süren bölümünde hasta genel anestezi almıyor. Lokal anestezi ile hastanın başına bir çerçeve takılarak; işlem süresince şuurunun açık olması gerekiyor. Hasta herhangi bir ağrı duymuyor. Beynin özel çekirdeklerine kabloların takıldığı bu ilk evrenin ardından çerçeve çıkarılıyor. Genel anestezi ile uyutulan hastanın göğüs bölgesinde cilt altına bu kabloların birleştirileceği pil yerleştiriliyor. Ameliyat sonrası bir gün hastanede kalmak gerekiyor. Bir hafta sonra da hasta dikişlerinin kontrolü ve pil ayarlarının yapılması için poliklinik kontrolüne çağrılıyor.