- D&R’dan yeni yıla özel: Burçlara göre hediye rehberi - 24 Aralık 2024
- Yeni yılı renkli bir panayırla karşılıyor - 24 Aralık 2024
- Aşkın, şansın ve ışıltının zamanı! - 24 Aralık 2024
Pandemi sürecinde tedavi aksamamalı
Türkiye’de her yıl ekim ayı, Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) Farkındalık Ayı olarak anılıyor. Pandemi sürecindeki online eğitimler, DEHB’li çocukları daha fazla etkiledi. Bu dönemde duygusal ve sosyal alandaki desteğe daha fazla ihtiyaç duydular.
Kontrolün mümkün olduğunca çocuğa bırakılarak motive sağlanabileceğini ifade eden uzmanlar, bir iş listesi hazırlanmasının fayda getirebileceğinin vurguluyor.
Üsküdar Üniversitesi NP Etiler Tıp Merkezi Çocuk-Ergen Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Mine Elagöz Yüksel, pandemi sürecinin DEHB’li çocuklar üzerindeki etkilerini anlattı, ebeveynlere tavsiyeler verdi.
DEHB’li çocuklar için süreç zorlaştı
Yetişkinlerde olduğu gibi çocukların da rutinleri değişti. Okulların ve aktivite alanlarının kapanması söz konusu olunca çocukların sadece eğitimi değil, duygusal ve sosyal alanlarının gelişimi de etkilendi. DEHB’li çocuklar gibi zaten eğitsel, duygusal, sosyal alanda desteğe ihtiyacı bulunan çocuklar için bu süreç biraz daha zorlaştı.
Çocukların strese yatkınlığı nedeniyle dikkat sürelerinde azalma, dürtüselliklerinde artma, yeni davranış problemleri, eşlik eden kaygılar, uyku problemleri görülmeye başlandı. Günlük yapacaklarını organize etmekte, dikkatini sürdürmekte zorlanan DEHB’li bireyler, pandeminin getirdiği yoğun kaygı ve belirsizlik sürecinde daha fazla zorlanmaya başladılar.
Ebeveynlerin duygu durumları çocukları etkiledi
Bu dönemde kaygıları artan, duygularını kontrol etmekte zorlanan ebeveynlerin çocuklarında da birtakım şikayetler oluşuyor ya da var olanlarda artış görülüyor. Okullar kapanınca belirtilerin daha fazla görülmeye başlamasının bir diğer nedeni de evde dikkatlerini sürdürmelerinin okul ortamına göre daha zor olmasıdır. Çünkü evde daha fazla ses, belki kardeş ya da bir evcil hayvan veya oyuncak gibi daha fazla dikkat dağıtıcı öğe bulunuyor. Kaldı ki bilgisayar ya da televizyon karşısında öğrenmek, canlı ortamda öğrenmeye göre daha zordur.”
Ruhsal sağlık da fiziksel sağlık kadar önemlidir ve DEHB bulunan ya da herhangi bir şikayeti oluşan çocukların tedavisi aksamadan devam etmelidir. Hekimi ve terapisti ile takip görüşmeleri aksatılmamalı. Ebeveynler çocuklarının arkadaş ve hobilerinden uzakta kalmalarının zorluğu ile empati kurmalı ve çocukları ile iletişimlerinin güçlü olmasına özen göstermelidir.
Bir yapılacak işler listesi düzenlemek faydalı olacaktır. Öğretmeni canlı derste değilken zorlandığı alanlarda nasıl yardım alacağını, öğretmene nasıl ulaşacağını bilmeli ve destek almaktan çekinmemelidir. Küçük çocuklarda motivasyonunu artıracak sticker, yazıp silebileceği bir tahta kullanımı derslerine yardımcı olacaktır. Online eğitimin olmadığı zamanlarda çocukları ekranlardan uzak tutmak gerekir.