- D&R’dan yeni yıla özel: Burçlara göre hediye rehberi - 24 Aralık 2024
- Yeni yılı renkli bir panayırla karşılıyor - 24 Aralık 2024
- Aşkın, şansın ve ışıltının zamanı! - 24 Aralık 2024
Alzheimer vakalarında artış yaşanıyor
Türkiye Alzheimer Derneği Başkanı Prof. Dr. Haşmet Hanağası, 21 Eylül Dünya Alzheimer Günü’ne özel açıklamalarda bulundu. Hanağası, “Dünyada ve ülkemizde yaşlı nüfusun artmasıyla birlikte Alzheimer hastalığında büyük bir artış yaşanıyor. Dünyada 50 milyon civarında demans hastası bulunuyor ve bunların yaklaşık 2/3’ünü Alzheimer hastaları oluşturuyor” dedi. Prof. Dr. Haşmet Hanağası, şu önemli bilgileri paylaştı:
Prof. Dr. Haşmet Hanağası
Ülkemizdeki Alzheimer hastası sayısı gelişmiş ülkelerdeki oranlara benzerdir. Ülkemizde 800 bin civarında demans hastası olduğu düşünülmektedir. Bu hastaların büyük kısmını da Alzheimer hastaları oluşturmaktadır. Son 10 yıl içinde hasta sayısında, artan yaşlı nüfusla beraber yükseliş yaşanmıştır.
Artık çok kolay tanı konulabiliyor
Alzheimer hastalığından korunma ile ilgili en büyük gelişmeler, hastalığın patofizyolojisinin ve risk faktörlerinin anlaşılmasıdır. Artık hastalığa erken aşamalardan itibaren çok kolay tanı konulabilmektedir. Ancak beklenen en büyük gelişme, tedavisi ile yeni ve güçlü seçeneklerin ortaya çıkmasıdır. Hastalığın mekanizmalarının daha iyi anlaşılması ile önümüze yeni tedavi seçenekleri çıkabilir. Ama kesin olarak nasıl başladığı konusunda yeterli bilgimiz bulunmamaktadır. Dolayısıyla bu bilgi eksikliği tedavide de sınırlı bir başarıya yol açmıştır. Hastalık mekanizmalarının daha da iyi anlaşılması ile yeni tedavi seçeneklerinin gündeme gelmesi beklenmektedir. Hastalık konusunda her yıl binlerce makale yayınlanmaktadır. Eninde sonunda bu çalışmaların tedaviye yansıması beklenmektedir.
Genetik özelliklerine bakıldığında iki gruba ayrılıyor
Alzheimer hastalığının genetik özelliklerine bakıldığında iki gruba ayrıldığı görülüyor. İlk grup ileri yaşta başlayan ve aile öyküsünün çok belirgin olmadığı hastaları içerir. Bu grupta hastalık genel olarak 65 yaşının üzerinde başlar ve ailede Alzheimer hastası öyküsü olması hastalığa yakalanma riskini artırır. Bu grupta, hepimizde bulunan bazı genetik risk faktörleri veya genetik koruyucu faktörler çevresel risk faktörleriyle beraber hastalığın ortaya çıkmasına katkıda bulunur.
Genetik özellikler konusundaki ikinci grup ailevi Alzheimer hastalığı dediğimiz tüm Alzheimer hastalığının yüzde 1’den azını oluşturan gruptur. Hastalık sıklıkla 60’lı yaşlardan önce başlar. Hastalığın başlangıç yaşı 30’lu yaşlara kadar gerileyebilir. Bu grupta ailede yoğun bir şekilde erken başlangıçlı Alzheimer hastalığı öyküsü bulunur. Hastalar incelendiğinde Alzheimer hastalığına neden olabilecek mutasyonlar saptanır.
Alzheimer kadınlarda biraz daha fazla görülüyor. Nedeni kesin olarak bilinmemekle beraber bazı hormonal ve kadın cinsiyetiyle ilişkili genetik risk faktörlerinin rolü bulunduğu düşünülüyor. Alzheimer hastalığı sinsi bir hastalıktır. Hastalık ilk olarak günlük hayatı etkilemeyen basit unutkanlıklar ile başlar ve zaman içinde zihinsel yakınmalar hastanın hayatında olumsuz etkiler oluşturur. Zihinsel işlevlerindeki aksama günlük yaşam aktivitelerini de bozmaya başlar. Örneğin para hesabı, yön bulma, ev işlerini yapma gibi günlük işlevlerde aksamalar meydana gelir. Alzheimer hastalığı basit unutkanlıklardan yapılan klinik testler, çeşitli laboratuvar ve görüntüleme incelemeleri ile kolayca ayrılabilir.
‘Unutma Seni-Yaşanmışlığın Kokusu’ farkındalık projesi
‘Unutma Seni-Yaşanmışlığın Kokusu’ farkındalık projesiTürkiye Alzheimer Derneği toplumda farkındalık yaratmak, hastalığının erken tanısındaki önemi vurgulamak amacıyla hasta ve hasta yakınlarına özel olarak, ‘Unutma Seni-Yaşanmışlığın Kokusu’ farkındalık projesini hayata geçirdi. Santa Farma’nın koşulsuz desteği ile yürütülen proje, Alzheimer hastalarının ilk unuttuğu duyulardan kokuya odaklanıyor. Hasta yakınları sevdiklerini hatırlatan, unutamadıkları kokuların hikayelerini yazıyor. Farkındalık projesi kapsamında ise gelen hikayelerin unutulmaması için bu esanslar kolonyaya dönüştürülüyor.
Proje kapsamında Unutmaseni.org sitesinden hikayelerini paylaşan kişilerin hikayeleri de ‘Unutma Seni’ sosyal medya hesaplarında ve web sitesinin ‘Yaşanmışlığın Kokusu’ kategorilerinde yayınlanarak, daha çok kişiye erişilmesi ve farkındalık sağlanması hedefleniyor.
