- Avon’dan yeni yılın neşesine yakışır hediye alternatifleri - 2 Aralık 2024
- NARS’ın ikonik ürünleri ile makyaja sihirli bir dokunuş - 2 Aralık 2024
- NYX Professional Makeup Buttermelt Blush ile 12 saat kalıcı renk - 2 Aralık 2024
KANSER BARİYERİ OLUŞTURACAK ÖNERİLER
Medical Park Gebze Hastanesi Medikal Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Erkan Arpacı, kanserle doğrudan ilişkisi bulunan risk faktörlerini sıraladı ve bunlardan korunmanın yolları hakkında önemli bilgiler verdi:
ABD 2016 verilerine göre, erkeklerde en sık prostat, kadınlardaysa meme kanseri görülüyor. En sık ölüme sebep olan kanser türü ise hem erkek hem de kadınlarda akciğer kanseri. Türkiye istatistiklerine göre tek fark, erkeklerde en sık akciğer kanseri görülmesi.
AACR’nin (American Association for Cancer Research) 2015’de yayınladığı rapora göre, kanser riskini artıran faktörler içerisinde sıklık sırasına göre; sigara, obezite, bakteri ve virüsler yer alıyor. Diğer sebeplerse fiziksel hareketsizlik, beslenme, alkol tüketimi, endüstriyel maruziyetler, hormonal faktörler, UV ışınları, radyasyon maruziyeti ve çevresel kirlilik olarak sıralanabilir.
- SİGARA BAŞ SORUMLU
Gelişmiş ülkelerde tüm kanserlerden ölümlerin yüzde 21’inin, ABD’de ise yüzde 33’ünün sebebi sigara. Akciğer kanseri, larinks (gırtlak) kanseri, özefagus (yemek borusu) kanseri, ağız içi kanserler, mesane kanseri, böbrek kanseri, karaciğer kanseri, mide kanseri, kolon ve rektum (kalın barsak) kanseri, pankreas kanseri, akut lösemi ve serviks (rahim ağzı) doğrudan sigarayla ilgili.
- YAŞ İLİŞKİSİ
Yaş maalesef birçok kanser için önemli bir risk faktörü. Kanserler için ortalama tanı yaşı 66. Meme kanseri, kolorektal kanserler, akciğer kanseri ileri yaşta görülürken, lösemi-lenfoma gibi bazı kanserler daha genç yaşta ortaya çıkıyor. 45 yaşından sonra kanser görülme riski önemli ölçüde artıyor.
- KİMYASALLARDAN GEÇEN YOL
Bazı kimyasal maddelere uzun süre maruziyet kansere yol açıyor. Bunlar:
| Karsinojen | Kanser Tipi |
| Arsenik | Akciğer kanseri |
| Asbest | Akciğer kanseri ve mezotelyoma |
| Aromatik aminler | Mesane kanseri |
| Benzen | Lösemi |
| Dizel egzoz gazı | Akciğer kanseri |
| İyonize radyasyon | Lösemi |
| Nikel | Akciğer ve nazal sinüs kanserleri |
| Pestisid | Akciğer kanseri |
| Radon | Akciğer kanseri |
| UV radyasyon | Cilt kanseri |
| Vinyl choloride | Karaciğer kanseri |
- TAŞIYICI VİRÜSLER
Enfeksiyonlara sebep olan bazı bakteri ve virüsler kansere de sebep olabiliyor. Önemli bazı virüs ve bakterilerin ilişkili oldukları kanserler ise şöyle;
Human Papilloma Virüs (HPV): Serviks (rahim ağzı) kanseri, anal kanser, orofarengeal, vulvar, vajinal ve penil kanser
Hepatit B ve C virüsü: Hepatosellüler kanser (karaciğer kanseri)
Human Immunodeficiency Virus (HIV): Kaposi sarkomu, lenfoma ve serviks, karaciğer, akciğer ve anal kanser
Epstein-Barr virüsü (EBV): Lenfoma, mide, nazofarenks
Helikobakter pylori (H. pylori): Mide kanseri
- FAZLA KİLO VE OBEZİTE
Kilo artışı ve obezite kanser riskini artıran en önemli faktörlerden. Obezite; kolon, rektum, rahim, karaciğer, böbrek, pankreas, safra kesesi ve meme kanserlerine yol açabiliyor.
- GENETİK MUTASYONLAR
Genetik mutasyonlar, ailesel kanser nedenleri içerisinde yüzde 10 etkili.Özellikle birinci ve ikinci derece yakınlarında meme ve kolon kanseri olanların mutlaka bu kanserler için tarama yaptırması gerekiyor.
