- D&R’dan yeni yıla özel: Burçlara göre hediye rehberi - 24 Aralık 2024
- Yeni yılı renkli bir panayırla karşılıyor - 24 Aralık 2024
- Aşkın, şansın ve ışıltının zamanı! - 24 Aralık 2024
Diyabet mesaneyi kontrol eden sinirleri bozabiliyor
Kontinans Derneği Başkanı Prof. Dr. Tufan Tarcan, erişkinlerde nörojenik mesane probleminin görülmesinin başında şeker hastalığının geldiğini söyledi. Tarcan, “Çoğunlukla sinirlerde gelişen hasar geri döndürülemez ama kısmi felç yaşayan hastalarda mesane işlevi zamanla düzelebiliyor” dedi.
Kontinans Derneği Başkanı Prof. Dr. Tufan Tarcan
Nörojenik mesaneyi; hem çocuklarda hem de erişkinlerde herhangi bir nörolojik hastalık nedeniyle ortaya çıkan alt üriner sistem işlev bozukluğu şeklinde tanımlayan Prof. Tarcan, hastalık hakkında bilgi verdi.
Çocuklarda yaşanmasının en sık nedeni spina bifida, serebral palsi ve sinir sistemi tümörleri. Sinir sisteminin diğer hastalıkları da daha seyrek olarak görülebiliyor. Erişkinlerde ise şeker hastalığı önemli bir faktör. Şeker hastalığı mesaneyi kontrol eden sinirleri bozabiliyor. Biz buna diyabetik nöropati yani şeker hastalığına bağlı olarak ortaya çıkan sinirsel bozukluk adını veriyoruz. Nörojenik mesane ayrıca omurilik yaralanmaları, MS, Parkinson, serebrovasküler olaylar ve bel fıtığı hastalarında da sık görülüyor. Nörolojik mesanede işlev bozukluklarının ortaya çıkış şekli çok değişken olabiliyor. Çünkü altta yatan nörolojik tablo da çok değişken.
Şeker hastaları üroloji doktoruna görünmeli
Nörojenik mesanenin tanısı bazen çok kolay bazen de zor olabiliyor. Nörojenik mesanenin erişkinlerde yaşanma nedenlerinden biri de spinal kord (omurilik) yaralanması. Trafik kazasında bel kırığına bağlı omurilikte kopmalar meydana geliyor. O zaman o kopan yerin altındaki sinirler ne yazık ki çalışmıyor. Diğer taraftan nörojenik mesane şeker hastalığı gibi durumlarda çok sinsi olabiliyor. Özellikle şeker hastalarının 10 yıldan sonra çok dikkat etmeleri lazım. Özellikle uzun süredir şeker hastası olan kişiler belli bir zamandan sonra rutin olarak üroloji doktoruna mutlaka görünmeli.
Nörojenik mesanede önceliğin altta yatan hastalığın tedavisi olduğunu belirten Prof. Dr. Tufan Tarcan, Çoğunlukla sinirlerde oluşan hasar geri döndürülemez oluyor ama kısmi bir felç yaşayan hastalarda mesane işlevi de zamanla düzelebiliyor. Amaç, fizyolojik koşullarda mesaneyi hem idrarı depolayabilir hem de boşalabilir hale getirmek. Eğer altta yatan nörolojik hastalık düzelemiyorsa ürolojik tedaviler, sebepten ziyade daha çok ortaya çıkan problemin tedavisine yönelik oluyor.
Temiz aralıklı kateterizasyon
Boşalamayan mesanelerde en sık uygulanan tedavi, temiz aralıklı kateterizasyon yöntemi. Hasta günde 6 kez ince bir sondayı mesanesine idrar yolundan uygulayarak kendi kendine boşaltım yapabiliyor. Mesanede idrar depolayamama sorunu varsa, mesaneyi büyütücü tedaviler veya mesaneyi büyüten ameliyatlar uygulayabilir.
Böbreğin durumu değerlendirilmeli
Bu sorun ile doktora başvuran hastaların böbrekleri de muayene edilmeli. Çünkü nörojenik mesaneli hastaların bir grubunda mesane içinde mesanenin, idrarı gerektiği gibi depolayamaması nedeni ile çok yüksek basınçlar ortaya çıkabiliyor. Bu yüksek basınçlar böbreğe sirayet ederek, tekrarlayan ateşli idrar yolu enfeksiyonlarına yol açabiliyor. Tedavi edilmezse, kronik böbrek yetmezliğine kadar gidiyor. Vücudun ürettiği idrarı düşük basınçla depolayabilmesi ve vücut dışına çıkarmasını sağlamak lazım. Böbrekleri koruduktan sonra ikinci hedef, hastayı kuru tutmak. Bunun için de değişik medikal minimal invaziv ve cerrahi tedavi yöntemleri var. Kontrolü aksatan hasta birkaç yıl içinde böbreklerini tamamen kaybedebiliyor.
Nörojenik mesane problemi yaşayan hastalara hijyenik sorunlara yol açmaması için hasta bezi ve mesane pedini öneriliyor. Özellikle idrar kaçıran hastalara sondalama aralarında, tedavi geçişlerinde ve tedavi sürecinde hasta bezi tavsiye ediliyor.
