- Avon’dan yeni yılın neşesine yakışır hediye alternatifleri - 2 Aralık 2024
- NARS’ın ikonik ürünleri ile makyaja sihirli bir dokunuş - 2 Aralık 2024
- NYX Professional Makeup Buttermelt Blush ile 12 saat kalıcı renk - 2 Aralık 2024
Gençlerde de yaygınlaşıyor kolonoskopi hayat kurtarıyor!
Ülkemizde hem kadınlarda hem de erkeklerde en sık görülen üçüncü kanser türü kalın bağırsak kanserinin en önemli özelliği sinsi ve sessiz olması! Bu nedenle de, hastaların en az dörtte birine ilk tanı ileri aşamada konuluyor.
Prof. Dr. Nurdan Tözün
Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı, Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Nurdan Tözün, 1-31 Mart Dünya Kolon Kanseri Farkındalık Ayı ve 3 Mart Dünya Kolon Kanseri Farkındalık Günü kapsamında yaptığı açıklamada, kolon kanserinden korunmanın 7 yolunu anlattı.
1-Beslenmenize dikkat edin
Aşırı yağlı yiyecekler, hayvansal yağ tüketimi ve kırmızı et ağırlıklı beslenme kalın bağırsak kanserine davetiye çıkarıyor. Salam-sucuk-sosis-pastırma gibi işlenmiş ve katkılı etten de kaçınmak gerekiyor. Sebze ve meyvenin yetersiz tüketimi sindirim sistemi sağlığını olumsuz etkilediğinden her gün yeterli ölçüde tüketilmeli.
2-Sigara ve alkolden kaçının
Alkol kullanımının kolon ve rektum kanserinde artışa yol açtığı 57 çalışmada gösterildi. Günde 50 gram ya da daha fazla alkol içenlerde kolon kanseri riski içmeyenlere göre 1.5 misli artıyor. Alkolün yıkılması sonrası ortaya çıkan, toksik bir kimyasal olan asetaldehid hem DNA’ya hem proteinlere zarar veriyor. İçerdiği nikotin ve diğer toksik artıklarla sigara kolon tümörünün büyümesine ve kanlanmasının artarak hücre çoğalmasına yol açıyor. ümörün büyümesini ve metastaz yapmasını kolaylaştırıyor.
3-Fazla kilolardan kurtulun
Diyabetten kalp ve damar hastalıklarına birçok soruna yol açan aşırı kilo, kolon kanserine de zemin hazırlıyor. Örneğin beş kiloluk bir artış kolon kanseri riskini yüzde 5 artırıyor.
4-Düzenli egzersiz yapın
Her gün en az 45 dakika tempolu egzersiz ya da haftanın en az üç günü en az 30 dakikalık düzenli yürüyüş, sağlıklı bir yaşam için olmazsa olmaz kurallardan. Düzenli egzersiz kolon kanserinden de korunmada büyük fayda sağlıyor.
5-Tarama testlerini yaptırın
Kolonoskopi ve dışkıda gizli kan testini 50 yaşın üzerindeki herkes yaptırmalı. Ailenizde kanser öyküsü varsa daha erken yaşta yaptırın. Birinci derece yakınınızda kolon kanseri olması riskini 2-4 kat artırıyor.
6-Kalsiyum ve D vitaminine dikkat edin
Kalsiyum ve D vitamininin kolon kanserini önlemede etkinliği konusundaki çalışmalar çelişkili olmakla birlikte kalsiyumun bağırsağa toksik olan ikincil safra asitlerine bağlanarak onları ortamdan uzaklaştırdığı ileri sürülüyor. D vitamininin kansere yol açan inflamasyonu baskılayarak ve hücre çoğalmasını önleyerek anti-karsinojenik etki gösterdiği kabul ediliyor.
7-Stresten uzak durun
Her ne kadar stresin kanseri tetiklemedeki rolü gösterilememişse de yoğun ve sürekli stres bağışıklık sistemini çökerterek hem enfeksiyonlara hem de kansere karşı direncimizi azaltabilir. Ancak bunu ispat edecek geniş çalışmalara ihtiyaç var. Diğer taraftan düzenli uyku da kanserden korunmada önemli rol oynuyor.
Kolonoskopi sayesinde erken yakalanıyor!
50 yaş üzeri ya da risk grubundaki kişilerin Aile Sağlığı Merkezleri’ne gidip dışkı örneği vermeleri yeterli. Dışkıda gizli kanı pozitif olanlar kolonoskopi yapılmak üzere ilgili merkeze sevk ediliyor. Kalın bağırsak kanseri ‘polip’ denilen iyi huylu tümörlerin zemininde gelişiyor. Bu polipler kolonoskopi sırasında çıkarılarak, kanser gelişimi önleniyor. Kolon kanserinin sıklığının genç yaşlarda artış göstermesi üzerine tarama yaşının 40-45 yaşa çekilmesi de gündemde. Kolonoskopi kolon kanseri sıklığını yüzde 80 azaltıyor.
Kolon kanseri taraması yapılması gereken kişiler
- 50 yaşın üzerindeki kişiler
- Ailesinde hastalık öyküsü bulunanlar
- Daha önce kalın bağırsak, meme, yumurtalık veya rahim kanseri tanısı almış olanlar
- Daha önce kendisinden polip çıkarılmış olanlar
Bu belirtilere dikkat!
- Karın ağrısı
- Makattan kan gelmesi
- Dışkıda taze kan olması
- Bağırsak alışkanlığında değişim
- Açıklanamayan kilo kaybı
- Kansızlık (Baş dönmesi, halsizlik)
