- Avon’dan yeni yılın neşesine yakışır hediye alternatifleri - 2 Aralık 2024
- NARS’ın ikonik ürünleri ile makyaja sihirli bir dokunuş - 2 Aralık 2024
- NYX Professional Makeup Buttermelt Blush ile 12 saat kalıcı renk - 2 Aralık 2024
Kadınlar daha çok yaralanıyor
Kış sporları, keyifli olduğu kadar, dikkat gerektiren aktiviteler grubunda yer alıyor. Kayak ve snowboard’da meydana gelen yaralanmalara dikkat çeken uzmanlar, kış sporu yapmak isteyenlerin uygun ekipman ve yol arkadaşı olmadan tatile çıkmamaları gerektiğinin altını çiziyor.
Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Kerem Canbora kış sporlarında meydana gelen yaralanmalar hakkında önemli bilgiler verdi.
Kayak yaralanmalarının temel sebebi, kontrolsüz ve ani ivmeli düşme ile çarpmalar. Kayak sporu profesyonel yarışmacılar için bile son derece riskli bir spor dalıdır. İlginç olarak erkekler kadınlara göre ciddi yaralanmalara daha sık maruz kalmaktadır. En fazla yaralanan vücut bölümü dizde ön çapraz bağlardır. Yaralanmalar, kadınlarda erkeklere göre 3-8 kat daha fazla görülür.
Snowboard yapanlar dikkat
Üst ekstremite yani omuz kuşağı yaralanmaları (kollarımız, önkol ve ellerimizdeki yaralanmalar) snowboard’cularda kayakçılara göre iki kat daha fazla ortaya çıkar. 15-18 yaş arası genç sporculara bakıldığında iki yıl içerisinde en az yarısının travma geçirdiği bildirilmiş. Bununla birlikte öne ve yana eğilme, yüklenmelerin aşırı kullanım yaralanmaları için potansiyel bir risk içerdiği bilinir. Bu tip fizyolojik ve psikolojik aşırı yüklenmeler sadece fiziksel yaralanmalara yol açmakla kalmadığı gibi genç atletlerde immün sistem bozukluklarına da neden olarak hastalık riskini artırır.
Beyin sarsıntısı:Kış sporları dahil her türlü sportif aktivitede beyin sarsıntısı meydana gelebilir. Beyin sarsıntısı vakalarının 1/3’den fazlası çocuklarda görülmektedir. Düşen bir sporcuda bayılma, görme ve bilinç bulanıklığı, baş dönmesi, yaralanma bölgesinde şişlik ve kusma gibi belirtilerin varlığı, beyin sarsıntısına işaret edebilir.
Omurga yaralanmaları:Nadiren ölümcül olabilen omurga yaralanmaları diğer kafa travmalarından daha rahatsız edicidir. Omurga çevresi bağ ve adalelerdeki yaralanmalar sporu yapmanıza engel olabilir. Snowboard sporcuları sırt yaralanmalarına açıktır.
Dirsek çıkık veya kırıklı çıkık:Dirsekler, yaralanmaları sadece bariz travma ile değil aynı zamanda aşırı kullanım ya da yanlış tekniğe bağlı olarak da yaralanabilir. Önemli bir kısmı düşmeden korunmak için eller açıkken gerçekleşir.
Kayakçı başparmağı:Ellerin ve bileklerin düzenli olarak kullanıldığı tek kış sporu kayaktır. Kayakta paten ya da kızakla kaymaya göre daha fazla başparmak yaralanmaları vardır. En yaygın el yaralanması ise başparmağı yerinde tutan önemli bağların yaralandığı kayakçı başparmağıdır.
Diz yaralanmaları:Kayak başta olmak üzere diğer kış sporlarında dizlerin şoku emme etkisine çok daha fazla ihtiyaç duyarız. Diz yaralanmalarında özellikle diz yan ve çapraz bağlarında yırtıklar olur. Bunun yanında çok şiddetli düşmelerde bağ yaralanmalarına kırıklar da eşlik edebilir.
Ayak bileği burkulma ve yaralanmaları:Ayak bileği burkulmaları son derece yaygındır. Talus denilen topuk kemiğinin üstündeki kemiğin kırılması ‘snowboard’cu ayağı’ olarak bilinir. Hafif burkulmalar buz, elastik bandaj ve istirahatle düzelirken ciddi ayak bileği yaralanmaları kırıklara yol açtığında cerrahi ya da ameliyatsız tedavi sonrası en az altı hafta alçı tedavisi gerektirir.
Kış sporu yaparken tek başına olmayın!
Düzenli molalar verin: Çocukların kontrol amacıyla yakın gözlemde tutulması çok önemlidir. Çocuklar genelde yorulduklarını fark etmezler. Bu da onları kas yorgunluğuna ve yaralanmalara açık hale getirir. Su içmeyi ve küçük atıştırmalıkları içeren küçük molalar bu tip yaralanmaları önlemede faydalı olacaktır.
Hava durumunu kontrol edin: Bir anda çok açık ve güneşli hava tehlikeli bir hale gelebilir. Önceden mutlaka hava durumunu kontrol ederek özellikle fırtına ve sisten kaçınmak gerekir.
Tek başına olmayın: Kış sporlarında belki de en tehlikeli davranış yalnız olmaktır. Yanınızda bir başka sporcunun bulunması, riski azaltabilir. Diğer sporcu ile yakın kalmak kaza anında karşılıklı yardımlaşmayı kolaylaştıracaktır. Diğer sporcunun yorgunluk ya da kafa karışıklığının varlığı gözlenmelidir. Acil durumlarda müdahale edilmesine imkan sağlayacak yardım kiti çok yararlıdır.
Isınma egzersizleri yapın: Genel olarak sporda en önemli olan ve ne yazık ki en çok ihmal edilen şey ısınma ve açma-germe egzersizleridir. Hiçbir profesyonel sporcu bunları yapmadan harekete başlamaz!
Koruyucu ekipman kullanın: Koruyucu ekipman kullanımı ile şiddetli yaralanmalar en aza indirgenebilir. En önemli ekipman kasktır. Yapılan çok sayıda çalışma kask kullanımıyla, ölüme kadar gidebilecek ciddi kafa travmalarının önlenebileceği bildirilmiştir.
Uygun giysiler tercih edin: Kış sporları yaparken giydiğimiz kıyafetler bizi sıcak tutmaktan fazlasını yapar. Güneş ve rüzgar yanığı ile donma tehlikesinden korur. Bu koruma sırasında aynı zamanda serbestçe harekete izin veren esnekliği sağlar.
Çevrenize aşina olun: Bilmediğiniz, aşina olmadığınız ortamlar size sürprizler hazırlayabilir. Birçok kış spor yaralanması, kişinin kayak pistinde bir ağacı ya da kayayı görememesi ya da bir hokey maçı sırasında ince bir buz yamasını fark etmediği için gelişir. Çevrenizi tanımak hangi alanlardan uzak durmanız gerektiğini bilmenize yardım eder. Manzarada tanıdık bir nokta seçerek alanı tarayın.
Aşağıda yaralanma riskini en aza indirecek basit bilgiler yer almaktadır:
- Çarpışma riski açısından kalabalık alanlardan uzak durun
- Kulaklık takmayın, müzik dinlemeyin
- Kayalar ve ağaçlardan uzak durun
- Alanı devamlı tarayın
- Kaskınızı mutlaka takın.
