- Yeni yıl teması: Sıcacık ve Rahat Bir Yıla Gülümse - 20 Aralık 2024
- Vakkorama ile yeni yıla eğlenceli ve renkli bir dokunuş - 20 Aralık 2024
- Flormar Zodiac Signs Oje serisi ile burcunu belirle - 20 Aralık 2024
Ne kadar miktarda saç dökülmesi normaldir?
Sonbahar aylarının gelmesiyle birlikte özellikle saç dökülmesi problemi yaşayanların sayısı da artıyor. Güneşten çeşitli hastalıklara, beslenmeden vitamin eksikliğine dökülmenin pek çok nedeni olabilir. İki aydan uzun süren dökülme tedavi gerektirir.
Doç. Dr. Hilal Gökalp
Peki saçımız neden dökülüyor, mevsim geçişlerinin saç dökülmesine nasıl bir etkisi var? Korunmak mümkün mü? Bu soruları ve daha fazlasını Uzman Dermatolog Doç. Dr. Hilal Gökalp’e sorduk.
Mevsim geçişlerinde saç dökülmesi neden olur?
Saç dökülmesi kadın ve erkeklerde sık karşılaşılan, yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen bir sorundur. Aslında her saç teli, gelişimini tamamladığında dökülür. Bu süre genetik özelliklerimize göre değişmekle beraber ortalama 2-6 yıldır. Diğer yandan, mevsimsel saç dökülmesinin varlığı aslında tam olarak netlik kazanmadı. Ancak genel kanı mevsim geçişlerinde dökülmenin arttığı yönde. Bu artış, kadınlarda daha sık gözleniyor. Sebebinin ise hormonal değişiklikler veya stres olduğu düşünülüyor. Aynı zamanda yaz aylarında maruz kalınan deniz tuzu, havuz kloru, güneş ışınları gibi çevresel faktörler de saçta yıpranmaya yol açarak dökülmeyi artırır. Bununla birlikte yapılan çalışmalarda, yaz aylarında kafatasını güneş ışınlarından korumak için saç uzamasının arttığı ve dökülmenin azaldığı gösterilmiştir. Havaların soğuması, dökülmesi geciken saçların da dökülmesiyle birlikte, özellikle eylül-kasım ayları arasında yoğun dökülmeler gözlemlenir.
Hangi aşamadaki saç dökülmesi endişe yaratmalı?
Günde 100-150 saç telinin dökülmesi normal kabul edilir. Ancak bu dökülme iki aydan uzun süredir varsa veya iki aydan kısa süre olduğu halde saçlı deride belirgin açılma varsa muhakkak araştırılmalıdır.
Saç dökülmesini artıran faktörler nelerdir?
Saç gelişimi kompleks bir süreçtir. Saçın yoğunluğunu ve kalınlığını genel olarak genetiğimiz ve hormonlarımız belirler. Yani sağlıklı saçlar için ilk kural iyi bir genetiktir. Bununla birlikte guatr ve polikistik over sendromu başta olmak üzere çeşitli hormonal bozukluklar saç dökülmesini artırır. Önemli bir dökülme sebebi de doğum sonrası kadınların çoğunda görülen tepkisel saç dökülmeleridir. Kişinin kullandığı ilaçlar veya saça yapılan uygulamalar da dökülmede etkilidir. Saçın gelişimi için gerekli olan protein, vitamin, mineral, aminoasitler ve esansiyel yağ asitlerinin eksikliği de yine önemli sebeplerdendir. Ağır diyetler, geçirilen ameliyatlar, enfeksiyonlar ve stres saç dökülmesini artıran diğer faktörlerdir.
Beslenme ve saç dökülmesi arasında bağlantı var mıdır?
Beslenme ile saç dökülmesi arasındaki ilişki sadece mevsim geçişlerinde değil tüm sene boyunca devam ediyor. Saçımız genel olarak içten beslenir, dıştan desteklenir. Kemik iliğinden sonra vücudumuzda en hızlı gelişen dokudur. Dolayısıyla bu hızlı büyüme için proteine, vitaminlere ve minerallere ihtiyaç duyar. Bunların eksikliği durumunda ise saç dökülmesi görülür ve/veya mevcut saç dökülmesi şiddetlenir. Bunlar içerisinde demir, çinko, vitamin A, vitamin B kompleksi (B2-B5-B6-B9), biotin, vitamin B12, vitamin C, vitamin E ve esansiyel yağ asitleri yer almaktadır. Bu vitaminlerin günlük yeterli dozlarda alınması ile mevcut saç dökülmesinde azalma ve/veya düzelme gözlenir.
Mevsimsel saç dökülmesi kimlerde daha çok görülür?
Mevsimsel saç dökülmesi maalesef kadınlarda daha çok görülüyor. Bunun en önemli sebebi belki de kadınların saç konusunda farkındalıklarının daha yüksek olmasıdır. Hormonal ve ruhsal değişiklikler de etkilidir.
Dökülmeyi önlemek için ne yapmak gerekir?
Dökülmeyi önlemek için öncelikle sebebi belirlenmelidir. Saç dökülmesi genellikle fizyolojiktir. Ancak genetik yapının veya altta yatan bir hastalığın belirtisi de olabilir. Saç dökülmesiyle başvuran hastada ayrıntılı öykü, fizik muayene, çeşitli laboratuvar tetkikleri ve girişimsel tanı yöntemleri ile saç dökülmesi nedeni belirlenir ve ona göre tedavi planlanır.
Genel olarak saç dökülmesi; erkek tipi genetik dökülmeler, tepkisel saç dökülmesi, deri hastalığı, saç hastalığı, bağışıklık sistemi hastalığı, enfeksiyonlar, hormonal nedenler, fiziksel veya kimyasal faktörler, doğuştan gelen hastalıklar ve tümörlere bağlı gelişebilir. Sebebi belirledikten sonra ise ona göre tedavi planlanmalıdır. Örneğin; androjenik alopesilerde Minoxidil ve Finasterid FDA tarafından onaylı tedavilerdir. Ancak çeşitli yan etkilere neden olabilir.
PRP, mezoterapi, hücresel tedaviler, kök hücre ve ileri vakalarda saç ekimi tedavi seçenekleri arasında bulunuyor. Tepkisel saç dökülmesi ise ateşli hastalıklar, ağır enfeksiyonlar, büyük cerrahi operasyonlar, travmalar, kronik hastalıklar, gebelik ve doğum gibi hormonal değişiklikler, guatr, hızlı kilo verdirici diyetler, aşırı zayıflık, düşük protein alımı, kronik demir eksikliği, çeşitli ilaçlar, çeşitli deri hastalıkları ve strese bağlı gelişebilir. Dökülme vitamin, mineral veya protein eksikliğine bağlı ise eksik olan takviye edilmelidir. Polikistik over sendromu veya guatr gibi hormonal bozukluklara bağlı ise altta yatan hormonal soruna yönelik tedavi planlanmalıdır.
Tüm bunlara ek olarak saç dökülmelerinde destek tedaviler de önemlidir. Destek tedavileri genel olarak takviye edici gıda olarak bilinir ve başlıca demir, selenyum, biotin, çinko, esansiyel yağ asitleri, A vitamini, B vitamini kompleksi, E vitamini ve niasin gibi çok çeşitli vitamin, mineral ve aminoasitleri içerir.
Bu dönemde hangi saç bakım ürünleri kullanılmalıdır?
Mevsim geçişlerinde sıklıkla saçta kurumalar, cansızlık, matlık ve dökülmeyle başvuranlara sülfatsız şampuan, saçlı deri kan akımını artıran ve çeşitli vitaminleri içeren serumlar/solüsyonlar öneriyorum. Güneşin, denizin, havuzun etkisiyle saçı kuruyan çok fazla kişi var. Bu hastalara çeşitli nem maskeleri ve sadece saç uçlarına kullanılmak üzere saç kremleri de önerilerim arasında.
Saç dökülmesini önleyici şampuan ve serum kullanımı mevsimsel dökülmenin önüne geçer mi?
Bu ürünler, fizyolojik dökülmelerde genel olarak dökülme sürecini kısaltmaya yardım eder. Ama eşlik eden bir hastalık veya eksiklik varsa gözden kaçırmamak gerekiyor.
Takviye edici gıdaların faydası olur mu?
Mevsimsel saç dökülmelerinde takviye edici gıdalar genellikle dökülme sürecini kısaltır ve saçları güçlendirerek dökülmesini azaltır. Ancak yine altta yatan genetik yatkınlık veya herhangi bir hastalık varsa tedavi atlanmamalıdır.
Dökülen saç ne kadar sürede uzar?
Saç yaz aylarında ortalama 1-1.5 cm uzarken, kış aylarında ise ayda ortalama 1 cm uzar.
Saç dökülmesine yönelik ürünleri sürekli mi kullanmak gerekir yoksa dönemsel mi?
Saç dökülmesine yönelik ürünleri ortalama 3-4 ay kullanıp ara vermekte fayda var. Ancak dökülmesi kronik bir hastalığa bağlı olan kişilerde bu süre uzatılabilir. Yani tüm hastalıklarda olduğu gibi saç dökülmesinde de hastalık değil, hasta vardır. Tedaviler kişiye özel planlanmalıdır.
