- DESA’nın yeni marka yüzü Hafsanur Sancaktutan oldu - 4 Ekim 2024
- CLEAR Men’in Marka Yüzü: UEFA Yılın Futbolcusu Erling Haaland - 4 Ekim 2024
- Bahçeden toplanan ürünlerle sağlıklı atıştırmalıklar yapıldı - 4 Ekim 2024
Türkiye’de her yıl 5 milyon kişi gıdadan zehirleniyor
Bulantı, kusma, şiddetli karın ağrıları, kramplar, ishal… Bu yakınmalar yazın sık görülen besin zehirlenmesinin yol açtığı sorunlardan bazıları. Üstelik bazı durumlarda tabloya yüksek ateş, şiddetli baş ağrısı da eşlik edebiliyor.
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre; besinler aracılığıyla taşınan bakteri, virüs, parazit, toksin ve kimyasal maddelerden kaynaklanan besin zehirlenmeleri dünyada her yıl yaklaşık 600 milyon kişiyi etkiliyor. Sağlık Bakanlığı verilerine göre de; ülkemizde her yıl yaklaşık 5 milyon kişi besin zehirlenmesi problemiyle karşılaşıyor. Besin zehirlenmelerin çoğunda taşıyıcı besin; etler, yumurta ve süt veya deniz ürünleri oluyor.
Acıbadem Bakırköy Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Ayça Güleryüz, besin zehirlenmesine karşı almanız gereken önlemleri anlattı, önemli önerilerde bulundu.
Yumurta: Buzdolabına yerleştirirken asla yıkamayın
Anne sütünden sonra en kaliteli proteini içeren yumurta besin zehirlenmelerine yol açabiliyor. Bu tabloya karşı ilk dikkat etmeniz gereken şey ise; marketlerde soğutucularda saklanan yumurtaları satın almaya özen göstermek. Ayrıca zedelenmiş yüzeyler bakteriyel çoğalmaya sebep olabildikleri için kırık veya çatlak yumurtalardan kaçının. Yumurtaları buzdolabına yerleştirirken asla yıkamayın, çünkü yıkandıklarında yüzeylerindeki delikler genişliyor ve bakteriyel üreme artıyor. Yumurtaları dolap kapağında saklıyorsanız diğer besinlerle temas etmemesine de dikkat edin.
Tavuk: Suyunu çiğ gıdalarla temas ettirmeyin
Mutfaktaki tavuk için en tehlikeli durum, salmonella bakterisinin bulaşmasıdır. Bu mikroorganizmaların ölmeleri için iyice pişirmeniz gerekiyor. Bütün tavuk parçalarının iç sıcaklığı en az 70 dereceye ulaşmış olmalı. Tavukları pişirmeden önce yıkarken çevreye sıçrayan veya kesme tahtası olarak kullandığınız yerde kalan tavuk suyundan, pişirmeden tüketeceğiniz çiğ gıdalar etkilenebiliyor. Mutfaktaki çapraz bulaşma olmaması için tezgahınızı, et kestiğiniz bıçakları ve tahtaları, lavabonuzu, eti koyduğunuz diğer yerleri ve ellerinizi; yemek pişirmeye başlamadan önce sabunlu ve sıcak suyla yıkamayı asla ihmal etmeyin.
Dondurma: İçindeki buz parçacıklarına dikkat!
Ham maddesi süt olduğu için dondurma da bozulmaya ve mikroorganizma üremesine elverişli bir gıda. Kapalı dondurma tercih ediyorsanız; paketleri karlanmış olan, içinde buz parçacıkları bulunan dondurmaları almayın. Çünkü donmuş ve buz kristalli paketler, paketin çözülmüş ve tekrardan donmuş veya çok eski olduğu anlamına gelebiliyor. Ayrıca son kullanma tarihlerine de mutlaka dikkat edin. Açıkta satılan dondurma alıyorsanız satıcının hijyenik olması çok önemli. Dondurma konulan kaşığın temiz olması ve çok sık değişmesi gerekiyor.
Meyve ve sebzeler: Bol suyla iyice yıkayın
Mutfaktaki sebze ve meyveler birkaç yolla mikrop üretebiliyor: Üretim aşamasında kirli veya bakteri bulaşmış suyla sulanması, iyi yıkanmamaları nedeniyle üzerlerinde kalan kalıntılar veya hasta bir insanın ellerini yıkamadan salata hazırlaması. Meyve ve sebzeleri mutlaka bol suyla yıkayın. Öncesinde sirkeli suda da bekletebilirsiniz.
Korunmak için 5 etkili kural!
1-Bir saatten fazla bekletmeyin
Yaz aylarında mutfağınızdaki gıdaları korumaya özen göstermelisiniz. 4-6 derece, bakterilerin üremesi için elverişlidir. Çiğ veya pişmiş et ürünlerini oda sıcaklığında bir saatten fazla bekletmeyin.
2-Etleri iyi pişirin
Özellikle az pişmiş kırmızı et, bir tür E. Coli’nin, tavuk ise salmonella bakterisinin potansiyel üreme alanlarıdır. Dolayısıyla etlerin iyi pişmesine dikkat edin. Et ürünlerinin iç sıcaklıklarının 70-75 derecelerde olmaları gerekiyor, çiğ kalmamasına dikkat edin. Pişirdiğiniz bir yemeği tekrardan ısıtmak istediğinizde yine aynı şekilde et ürünlerinin 70-75 derecelerde olmasına özen gösterin.
3-Buzdolabında bekleterek çözdürün
Donmuş gıdaları oda sıcaklığında değil, buzdolabında bekleterek çözdürmeyi alışkanlık haline getirin. Ancak buz çözünürken suya dönüşüp akabileceği için çapraz bulaşma riskine karşı çiğ kullanacağınız sebze veya meyve gibi besinlerin yanına koymayın.
4-Et ürünü hazırladıktan sonra…
Et ürünleriyle pişmemiş gıdaların hazırlık alanlarını birbirinden ayırın. Et ürününden sonra salataya geçecekseniz, kesme tahtalarını, tezgahları, bıçakları ve ellerinizi iyice yıkamayı ihmal etmeyin.
5-Bu gıdaları asla yan yana yerleştirmeyin
Listeria bakterisi dört derecede bile yaşayabilen ve buzdolabında çoğalabilen bir bakteri türü. Kırmızı et, tavuk ve balık gibi çiğ besinlerle salata ve meyve gibi çiğ tüketilecek besinler birbirinden uzakta yer almalı. Özellikle yarım kesilip dolap kapaklarına konulan limon tehlike yaratıyor. Yine kesilip, dolaba konan karpuz ve kavun, diğer gıdalardan bulaşan mikroorganizma ile besin zehirlenmelerine sebep olabiliyor.