- PUMA ‘dolce vita’ tarzı bir hayatın ‘parola’sını veriyor - 26 Nisan 2024
- Syorell ürünleri ile güneşle mutlu anılar biriktirin - 26 Nisan 2024
- LC Waikiki müşterilerini aktif bir yaşama teşvik ediyor - 26 Nisan 2024
Erken doğum ve ateşli hastalık şaşılık sebebi olabilir
Görme duyusu, bebek doğduktan sonra gelişmeye devam eder ve bu durum 5-7 yaşlarında tamamlanır. Şaşılık gibi göz tembelliğine yol açan tüm hastalıkların bu yaşlardan önce teşhis ve tedavi edilmesi önemlidir.
Op. Dr. Hüseyin Dundar
Batıgöz Sağlık Grubu’nda Göz Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Hüseyin Dundar, şaşılık hakkında bilgi verdi ve ailelere tavsiyelerde bulundu:
Şaşılık (göz kayması), bir göz düz bakarken diğerinin içe, dışa, yukarı veya aşağıya bakmasıdır. Annenin hamilelik döneminde geçirdiği hastalıklar, zor ve uzamış doğum, bebeğin gelişiminde yetersizlik, erken doğum gibi hamilelik ve doğuma bağlı sorunların yanında gözün kırma kusurları kornea anomalileri, göz kapak anomalileri, konjenital katarakt, göz tümörleri gibi göz dibinde net bir görüntünün oluşmasını engelleyen durumlarda da ortaya çıkabilir. Ayrıca genetik yatkınlık da söz konusudur. Mental gerilik, hipo ya da hipereksitabilite, spastisite ya da göz hareketlerini kontrol eden beyindeki görme bölgesinin işlev yetersizlikleri diğer sebeplerdir.
Şaşılığa yatkınlığı olan bir çocukta gözdeki kayma, ateşli bir hastalık veya bir travma sonrası başlayabilir. Gözümüzü hareket ettiren altı kas, beyinden gelen üç sinir tarafından uyarılır. Bu sinirlerde oluşan felçler de gözde kaymalara yol açabilir. Bu sinirlerin felçlerinde en önemli sebep kafa travmaları, ateşli hastalıklar, diyabet ve hipertansiyon gibi sistemik rahatsızlıklardır.
Yalancı şaşılık tedavi gerektirmez
Şaşılık toplumda yüzde 2-4 sıklıkta görülür. Her yaşta ortaya çıkmakla beraber ilk 3 ayda göz kaslarının gelişiminin tam olmamasından kaynaklı bu süreçteki kaymalar yanıltabilir. Ama ‘İnfantil ezotropya’ belirgin bir şaşılık türü olup ilk 6 ayda görülür ve tedavisinin geciktirilmeden yapılması gerekir. Bebeklerde sık olarak izlenen burun kökü basıklığı özellikle yan bakışlarda içe kayma izlenimi ortaya çıkarabilir ve bu duruma ‘yalancı şaşılık’ denir. Yüz asimetrisi ve göz kapağı anomalilerinde de görülebilen bu durum tedavi gerektirmez.
Bulanık ve çift görme, baş ağrısı gibi şikayetler ile gözde paralelliğin kaybolması, ışıklı ortamlarda özellikle bir veya her iki gözü kısma, başın veya yüzün bir tarafa çevirme-eğme eğilimi bulgular şaşılığın en önemli belirtileridir. Düşük miktarlardaki kaymalar ise ailenin gözünden kaçabilir. Göz tembelliği ile sonuçlanabilecek bu durum bu yüzden geç tanı alabilir. Erken çocukluk döneminde tedavi edilmeyen göz kusurları kalıcı görme hasarlarına yol açabilir.
Tedavide izlenen yollar
Tedavi yönteminin seçimi şaşılığın tipi, hastanın yaşı, görme düzeyi, göz tembelliği varlığı, derinlik algısı düzeyi gibi pek çok değişkene göre planlanır.
- Kırma kusurları eşlik eden bazı şaşılık tiplerinde gözlük kullanımı ile tamamen veya kısmen kayma düzeltilebilir. Bu yüzden tedavinin ilk basamağı çocukta gözlük ihtiyacının doğru bir şekilde tespiti ve düzeltilmesidir.
- Göz tembelliği eşlik ediyorsa muhakkak göz kapaması, damlalar veya özel gözlüklerden yararlanılıp tedavi edilmesi gerekir. Göz tembelliği tedavisinde sıklıkla hem ucuz, hem kolay, hem de uygun yapıldığında yan etkisi olmadığından göz kapaması yapılır. Burada sağlıklı göz çocuğun yaşına, şaşılığın derinliğine ve göz tembelliğinin derecesine bağlı olarak belirlenen sürede göz pedleri ile kapatılır. Bu süreçte çocuk gözlüklerini de takıp bilgisayar oyunları, resim çizme gibi tembel gözünü çalıştıracak etkinliklerde bulunur.
- Gözlük ile düzelmeyen hastalarda göz kaslarına cerrahi müdahale yapılır. Ameliyatta şaşılık türüne göre kas gücü artırılır, azaltılır veya vektör yönü değiştirilir. Erişkin döneminde çıkan şaşılıklarda sıklıkla çift görme olur. Genelde 3-6 ay içinde düzeleceğinden prizmatik gözlükler veya botokstan yararlanılıp tedavi edilir. Eğer uzun süreli bir şaşılık varsa cerrahi müdahale yapılabilir.
