- Yeni yılda cilt bakımınızı sadeleştirmek ister misiniz? - 27 Aralık 2024
- D&R’dan yeni yıla özel: Burçlara göre hediye rehberi - 24 Aralık 2024
- Yeni yılı renkli bir panayırla karşılıyor - 24 Aralık 2024
Akrep sokması durumunda neler yapmalısınız?
Özellikle yaz aylarında sıcakların artmasıyla birlikte ülke genelinde akrep sokması vakalarında artış var. Özellikle kalbi etkileyen durumlar açısından bazı akrep türleri, yaşamı tehdit edebiliyor.
Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Acil Tıp Uzm. Dr. Öğr. Üyesi Ferudun Çelikmen; ölümlerin genellikle 6 yaş altında çocuklar, yaşlılar ve kronik hastalarda görüldüğünü söyledi:
En sık görülen belirti yanma şeklinde ağrı
Isırılan bölgede ağrı, yanma, sık olmasa da uyuşukluk hissi oluşabilmektedir. En sık rastlanan belirti genelde yanma şeklinde ağrıdır. Kısmi olarak sokulan yerde ve çevresinde ya da bazı akrep türlerinde uzuv dışına taşan, tüm vücuda yayılabilen ağrı vardır. Ağrı genellikle birkaç saat içinde en üst düzeye ulaşır, nadiren 24-48 saat sürer.
Bölgeyi emme, kesme, ateşe tutma gibi yanlışlardan kaçınmak gerekiyor. Akrep kuyruğundaki iğneyi batırıp zehrini enjekte eder ama tamamını zerk etmez. Bu nedenle ülkemizdeki akrep sokmalarının büyük bölümü hayati sonuçlara neden olmaz.
Vücuttaki reaksiyon kalbi etkileyebilir
Akrep sokması nedeniyle acil servise başvuran hastaların bölgesel ve tüm vücudu etkileyen bulgular yönünden ayrıntılı olarak değerlendirilmesi gerekiyor.
Acil servise başvuran tüm hastalarda; sokulan bölgenin, kalp hizasının altında tutulması, zehrin yayılmaması için hareket kısıtlaması, bölgeye soğuk uygulama ve iğne deliğinin ovalanmadan antiseptik sıvılarla bastırmadan silinmesi, tetanoz aşısı yapılması ilk plandaki uygulanmalardır. Ardından ileri tedaviler için evreleme yapılmalı.
Evrelerine göre tedavi belirleniyor
- Evre 1’de ısırılan bölgede hafif ağrı oluşumunun dışında yaygın bir belirti yoktur.
- Evre 2’de ise ağrı çok şiddetlidir. Sokulan uzvun dışına taşmıştır ve dokunulduğunda şiddetli ağrı hissi vardır.
- Yaygın sinir-kas bulguları, uzuvda atma şeklinde kasılma, istemsiz titreme, bulanık görme, göz hareketlerinde bozukluk, aşırı salya-tükürük çıkarma, kaslarda titreme, yutma güçlüğü gibi beyine giden sinirlerin etkilendiğini gösteren bulgular ve tansiyon düşüklüğü ise evre 3’ü tanımlar.
- Tüm vücuda yayılan kas krampları, sinir tutulumuna bağlı uyuşma ve his kaybı, kalp krizi, akciğerlerde sıvı toplanması ve şok yaşanmışsa durumun 4’üncü evreye geldiğini gösterir.
Genelde evre 1’de hastaya akrep serumu verilmiyor. Evre 2’de bir doz, evre 2-3’te 1-2 doz uygulanabilmektedir. Hastalar acil gözlemde en az 6 saat takip ediliyor. Yaygın bulgusu olan hastalar hastaneye yatırılmalıdır. Hastalar özellikle kalp yönünden izlenmeli, EKG takipleri yapılmalı. 6 yaşın altındaki tüm akrep sokmalarına akrep serumu uygulaması önerilmektedir. 65 yaş üstü hastalarda şeker, tansiyon, astım-alerji varsa; zehirlenme belirtileri daha şiddetli olabilmektedir.
