- D&R’dan yeni yıla özel: Burçlara göre hediye rehberi - 24 Aralık 2024
- Yeni yılı renkli bir panayırla karşılıyor - 24 Aralık 2024
- Aşkın, şansın ve ışıltının zamanı! - 24 Aralık 2024
Yeni nesil kontakt lensler daha güvenli ve konforlu
Gözde oluşan miyop, hipermetrop ve astigmatizm gibi kırma kusurlarının tedavisinde kontakt lens kullanımı önemli bir yer tutuyor. Teknolojinin ilerlemesi ile birlikte kontakt lenslerin materyal, şekil, dizayn ve yüzey kaplamalarında da büyük gelişmeler kaydediliyor. Kırma kusurlarının giderilmesinden, miyop rahatsızlığının ilerlemesinin engellenmesine kadar farklı amaçlarla kullanılan kontakt lensler, hasta konforuna önemli katkılar sağlıyor. Ancak doğru lens seçimi için mutlaka bu konuda deneyimli uzmanlara başvurulması gerekiyor.
Prof. Dr. Koray Gümüş
Memorial Ankara Hastanesi Göz Hastalıkları Bölümü’nden Prof. Dr. Koray Gümüş, kontakt lenslerin özellikleri ve kullanımları konusunda bilgi verdi.
Gözdeki refraksiyon kusurlarının tedavisi için gözlük kullanmak istemeyen hastalar, genellikle kontakt lens kullanmayı tercih etmektedir. Materyal özelliklerinde ciddi bir değişim yapılarak oksijen geçirgenliği artırılan; dizaynı, su içeriği, kenar yapıları ve yüzeylerinde de çok önemli güncellemeler gerçekleştirilen kontakt lensler hastalara daha güvenli, uzun süreli ve konforlu bir kullanım sağlamaktadır.
En çok miyop ve hipermetrop için tercih ediliyor
Günümüzde en çok miyop ve hipermetrop gibi refraksiyon kusurlarının düzeltilmesi için kontakt lens kullanımı tercih edilmektedir. Ancak tüm dünyada 45 yaş üstü popülasyonun artması ve yakını görmede bozulmanın daha da yaygın hale gelmesiyle, yeni jenerasyon multifokal yani çok odaklı kontakt lensler üretilmeye başlandı. Bu lensler hastaların hem yakını hem de uzağı görmesini sağlayarak, onların günlük faaliyetlerde gözlüğe ihtiyaçlarının kalmamasını sağlamaktadır.
Astigmatizm, göz kusurları arasında oldukça yaygın görülen ancak kontakt lens kullanılırken, genelde yokmuş gibi varsayılan bir kırma kusurudur. Baş ağrısına ve gözde yorgunluğa sebep olan astigmat sorununu ortadan kaldıran torik kontakt lenslerle hastalarda çok daha kaliteli bir görüş sağlamak mümkün olabilmektedir. Dolayısıyla astigmatı olan hastalara mutlaka torik kontakt lenslerin kullanılmsı önerilmelidir.
Bandaj lensler ile kornea yaraları tedavi ediliyor
Kontakt lenslerin bir diğer kullanım amacı ise kornea yüzeyinde oluşan yaraları tedavi etmektir. Terapötik kontakt lens adı verilen bandaj, yani tedavi edici lensler ile korneada açılan yara bölgesinin kapatılması sağlanmaktadır. Bu tip lensler özellikle PRK yöntemi (Excimer Laser) sonrasında ya da cross-linking tedavisi sonrasında da kısa süreli olarak kullanılmaktadır. Kuru göz hastalığı olan hastalarda da bu tip kontakt lenslerin kullanımı oldukça yaygındır.
Bazı özel durumlarda (çok yüksek veya düzensiz astigmatizm) ve bazı kornea hastalıklarında (keratokonus) kişiye özel tasarlanmış kontakt lensler kullanılmaktadır. Yumuşak keratokonus lensleri, sert gaz geçirgen kontakt lensler, hibrid lensler (hem sert hem yumuşak materyal içerikli) ve skleral lensler bu örnekler içerisinde yer almaktadır. Bu lensler sayesinde gözlükle görme düzeyi ve kalitesi düşük kalmış hastalarda çok daha yüksek kalitede görme düzeyi sunulabilmektedir.
Işık hassasiyetine karşı ‘kararan lensler’
Teknolojinin ilerlemesine paralel olarak son dönemlerde geliştirilen lens çeşitlerinden bir tanesi de kararan, yani renk değiştiren lensler olmaktadır. Bu lensler özellikle ışık hassasiyeti olan, gece araba kullanırken zorlanan, ekran ışığından rahatsız olan kişilerde çok başarılı sonuçlar vermektedir. Göze giren ışığın miktarını kesintisiz ve hızlı bir şekilde, iç ve dış ortamda, ışığın şiddetine göre ayarlayan bu lensler, yüksek UV koruması yaparak gözleri UV’nin zararlı etkilerinden de korumaktadır.
Yapılan çalışmalarda son yıllarda özellikle çocuklarda miyop rahatsızlığının ilerleme kaydettiği görülmektedir. Bu ilerlemeyi durdurduğuna dair kanıtları olan “Ortokeratoloji” adı verilen özel tasarımlı, gece yatarken kullanılması gereken özel yapım lensler bulunmaktadır. Hastalar bu lensi gece yatarken takmakta, sabah uyandıklarında ise çıkarmaktadır. Gündüzleri ise lenssiz ve gözlüksüz bir şekilde hayatlarına devam etmektedir.
Yeni trend: Günlük kullan-at lensler
Bütün dünyada bir trend oluşturmaya başlayan günlük kullan-at kontakt lenslerde, her gün yeni bir lens takılmakta ve dolayısıyla bakım ihtiyacı ortadan kalkmaktadır. Bu lensler özellikle çok yoğun çalışan, bakımla uğraşmak istemeyen, sadece özel günlerde lens kullanmayı tercih eden ve spor yapan kişilere tavsiye edilmektedir.
Kontakt lenslerin doğru kullanımı büyük önem taşımaktadır. Çünkü lenslerin yanlış ve kötü kullanımı, istenmeyen ve sonucunda görme kaybına dahi yol açabilecek sonuçlar doğurabilmektedir. Kontakt lens kullanan ya da kullanmak isteyen kişilerin öncelikle göz doktoru takibinde olması gerekmektedir. Lens kullanımı genellikle kendi bakımını yapabilen ve kişisel hijyenini sağlama bilinci olan 12-13 yaştan itibaren önerilmektedir.
- Kullanılan lens sık değiştirilmeli, lenslerin kullanım süresi aşılmamalı,
- Gece uykusunda kesinlikle lens kullanılmamalı (Ortokeratoloji lensleri hariç) ve gözde lens varken uyunmamalı,
- Kaynağı bilinmeyen yerlerden (internetten) kesinlikle kontak lens ve solüsyon alınmamalı,
- Enfeksiyon riskine karşı havuza ve duşa lensle girilmemeli,
- Doktorun önerdiği solüsyon dışında başka hiçbir solüsyon ya da sıvı ile kontakt lensler temas ettirilmemeli,
- Lens kullanımında gözde kızarıklık, batma hissi, çapaklanma ya da görmede bulanıklık oluştuğunda lens hemen çıkartılıp doktora başvurulmalı,
- Lensler makyaj malzemesiyle kirlenmemeli ve mutlaka makyaj yapmadan önce takılmalı,
- Gözlük ve kontakt lens dönüşümlü kullanılmalı, 10-12 saat lens kullanımının ardından gözlük kullanmaya devam edilmeli,
- Kozmetik amaçlı kullanılan renkli lensler de kornea veya göz yüzeyinde sorun çıkarmaması için mutlaka doktor kontrolünde kullanılmalıdır.
