- Avon’dan yeni yılın neşesine yakışır hediye alternatifleri - 2 Aralık 2024
- NARS’ın ikonik ürünleri ile makyaja sihirli bir dokunuş - 2 Aralık 2024
- NYX Professional Makeup Buttermelt Blush ile 12 saat kalıcı renk - 2 Aralık 2024
Delirten hastalık çözümsüz değil!
Halk arasında delirten hastalık olarak bilinen trigeminal nevralji, şiddetli ve ani yüz ağrısı yaşanmasına neden olabiliyor. Genellikle diş ve kulak ağrılarıyla karıştırılan hastalık; gereksiz diş çekimine yol açıyor. Ağrıların ağız içinde başlaması nedeniyle hastalar bu bölgelere dokunamaz; yüz yıkama, diş fırçalama, hatta yeme gibi günlük rutinlerden kaçınmaktadır.
Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi Beyin ve Sinir Cerrahisi bölümünden, Prof. Dr. Mete Karatay ‘trigeminal nevralji’ hastalığı hakkında merak edilenleri cevapladı.
Trigeminal nevralji nedir?
Trigeminal nevralji, direkt olarak beyinden çıkan 12 çift sinirden beşincisi olan trigeminal sinirin tutulduğu, çok şiddetli ağrılarla seyreden bir hastalıktır. 3 dalı vardır.
Bunların birincisi göz çevresinin, ikincisi üst çene ve yanağın, üçüncüsü ise alt çenenin duyusunu beyne iletir. Ayrıca üçüncü dal bazı çiğneme kaslarının hareketlerinden de sorumludur. Trigeminal nevraljide an çok üçüncü ve ikinci dallar tutulmaktadır. Birden fazla dalın aynı anda tutulduğu da görülmektedir.
Belirtileri nelerdir?
Trigeminal nevraljinin karakteristik görünümü, şiddetli ve ani başlangıçlı bir ağrı olmasıdır. Birkaç saniyeden bir dakikaya dek uzayabilmekte ve çoğunlukla yüzün bir yarısındadır. Ancak ağrı genelde yüzün alt yarısını tutmaktadır. Spontan olarak başlayabilmekte veya yüzde ve ağız içindeki bir tetik noktasının uyarılması sonucu ortaya çıkabilmektedir. Bu tetik noktaya dokunmakla veya soğuk ve sıcak sıvıların alınmasıyla ya da rüzgara maruz kalmakla stimüle edilmektedir. Ayrıca konuşma, çiğneme veya diğer yüz hareketleriyle de başlayabilmektedir. Tekrarlaması tipik olarak aralıklıdır. Ağrı periyotları zamanla sıklaşır ve bir trigeminal daldan daha geniş alanlara yayılabilmektedir.
Kimlerde daha sık görülür?
50 yaş üzeri kadınlarda daha sık görülür.
Trigeminal nevraljinin sebepleri nelerdir?
En sık sebebi, sinirin komşusu olan damarsal oluşumlardaki yapısal farklılıklar ve bozukluklar nedeniyle sinirin basıya uğramasıdır. Bunun yanı sıra kafa içindeki iyi veya kötü huylu kitleler de trigeminal nevralji nedeni olabilmektedir.
Nasıl bir ağrı hissedilir?
Ağrı, elektrik çarpması tarzındadır. Genellikle yüzün dış kısmında, ağız içinde ağrının başlamasını tetikleyen noktalar bulunmaktadır. Baş ağrısı yapmaktadır. Baş ağrısı yaptığı için de migren ya da küme tipi baş ağrısı ile karıştırılabilmektedir.
Diş ağrısı yapmaz ancak neden olduğu ağrı genellikle diş ağrısı ile karıştırılabilir. Birçok hasta ne yazık ki birkaç dişini çektirdikten sonra doğru tanıyı alır. Kulak ağrısı yapmaz ancak hastalar yüzlerindeki ağrıyı kulak ağrısı ile karıştırabilirler.
Trigeminal nevralji tanısı nasıl konulur?
Tanısı öyküden konabilir. Tetik noktanın hasta tarafından gösterilmesi anlamlıdır. Fizik ve nörolojik muayene ile birlikte yer kaplayan bir oluşumu ekarte etmek amacıyla gelişmiş beyin MR yapılmalıdır. Ayrıca hastalığın başlangıç safhasında bir epilepsi ilacı olan karbamazepin ile ağrının şiddetinin azalması da trigeminal nevraljiyi düşündürür.
Ağrı nasıl geçer?
Trigeminal nevralji hastalığının tedavisinde farklı yöntemler kullanılabilmektedir. İlaç; cerrahi ameliyatı, sinir blokajı veya radyo cerrahi gibi tedavi yöntemleri bulunmaktadır. Tedavi seçeneği hastaya ve hastalığın durumuna göre değişebilmektedir.
Ameliyat nedir ve nasıl yapılır?
Cerrahi tedavisinde kullanılan en önemli cerrahi işlem mikrovasküler dekompresyon işlemidir. Kulağın arka kısmına küçük bir kesi yapılarak kafatasında bir delik açılmaktadır. Cerrahi mikroskopik görüntüleme altında trigeminal nevraljinin nedeni olan bir atardamarın yüz duyu sinirine olan basısı ortadan kaldırılmaktadır.
Ameliyat sonrası hastaların ağrısı geçer mi?
Hastaların yüzde 80′den fazlasında ağrılar tamamen ortadan kalkmaktadır. Tedavi başarısı, ağrının ortadan tamamen kalkması ya da basit ilaçlarla tedavi edilebilir duruma gelmesidir.