- Kiko Milano güzellik evrenini yeni saç bakımı serisi ile büyütüyor - 4 Mayıs 2024
- Dünya Bitki Günü’nde evinizde yetiştirmeye uygun beş şifalı bitki - 4 Mayıs 2024
- PUMA ‘dolce vita’ tarzı bir hayatın ‘parola’sını veriyor - 26 Nisan 2024
Aynı anda herkes için uygun bir beslenme düzeni yok!
Dünyadaki en yaygın kronik hastalıklardan biri olan diyabet takibinde beslenme önemli bir yer tutuyor. Çevreden duyularak yapılanlar, hastaya zarar vererek, tedaviyi olumsuz etkileyebiliyor.
Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Beslenme ve Diyet Uzmanı Buket Ertaş Sefer, “Kan şekerinin yükselmesi için sadece sağlığa zararlı yiyecekler yemeye gerek yok. Ölçüsü ile tüketmiyorsanız dünyanın en sağlıklı yiyeceği de kan şekerinizi yükseltebilir” dedi.
Kepekli ya da diyet ürünler şekerimi yükseltmez!
DOĞRUSU: Kepekli ürünler, normal ürünlere kıyasla daha fazla posa içeriyor. Posa, kan şekerini dengelemede önemli rol oynayan bir karbonhidrat (cho) çeşidi. Kepekli ürünlerin fazla tüketimi, hem kan şekerini yükseltiyor hem de kilo aldırıyor. Light olarak tanımlanan diyet ürünler genelde yağı azaltılmış seçeneklerdir ve enerji verir. Bu ürünler gereğinden fazla tüketildiğinde kilo aldırabildiği gibi kan şekerinin de yükseltebilmektedir.
Şeker ilavesiz, doğal meyveden yapılan tatlılar bana zarar vermez!
DOĞRUSU: Fazla fruktoz yani meyve şekeri tüketimi kan şekerinde dengesizlikler, gestasyonel diyabete yatkınlık, karaciğerde yağlanma ve göbek bölgesi kalınlaşması riskini beraberinde getirmektedir. Şüphesiz vücuda en zararlı bileşenlerden biri eklenti şeker. Sadece diyabet hastaları için değil sağlıklı bireyler için de istemediğimiz bir besin çeşidi. Şekerli tatlılar yerine bu tarifleri tüketmek oldukça mantıklı ve sağlıklı bir dönüşüm oldu. Fakat bu ürünlerin de kalorisi olduğu ve doğal da olsa fruktoz içerdiği unutuldu. Fazla fruktoz, yani meyve şekeri tüketildiğinde kan şekerinde dengesizlikler, gestasyonel diyabete yatkınlık, karaciğerde yağlanma ve göbek bölgesi kalınlaşması riskini artırır. Dolayısıyla evet eklenti şeker tüketmemek çok sağlıklı ancak bu sınırsız doğal meyve şekeri tüketebileceğimiz anlamına gelmez.
Karbonhidrat yemezsem şekerim yükselmez!
DOĞRUSU: Genel olarak, kan şekerini hızlı yükseltmeyen, besleyiciliği ön planda olan komplex karbonhidratlar bizim sağlıklı dediğimiz karbonhidratın genel tanımıdır. Kurubaklagil çeşitleri, tam buğday, çavdar, siyez, karabuğday gibi kaliteli unlardan yapılan ekmek ve türevleri, bulgur gibi. Bunlar hayatımızda olması gereken karbonhidrat kaynaklarıdır.
Basit bir mantıkla aldığımız karbonhidrat miktarına göre kan şekerimiz yükseliyor. Ve insülin seviyemiz kan şekerimizi düşürmek için depolama görevini üstleniyor. Eğer yaptığımız insülin ya da aldığımız oral antidiyabetik ilaç şekerimizi dengelemeye yetmezse kan şekeri yüksek seyrediyor. Uzun vadede başka komplikasyonlar gelişebiliyor. Ekmek senelerdir tamamen kesilmesi gereken bir gıda olarak görüldü. Aslında vitamin ve mineral barındıran bu grubu tamamen hayatımızdan çıkarmamalıyız. Bu durum, fazla protein ve yağ tüketimini tetikliyor. Karborhidrat tüketilmese bile vücudun, diğer macroelementlerden glukoz üretebildiğini biliyor muydunuz? Dolayısıyla fazla tüketilen et, tavuk gibi protein kaynakları ya da kuruyemiş gibi yağ kaynaklarının da şekerin yükselmesine neden olabileceği unutulmamalı.
Taze meyve suları şeker hastalarına zarar vermez!
DOĞRUSU: Besinlerdeki posanın kan şekerini dengelemede çok önemli bir rol üstlendiğini ve bir gıda ne kadar çok posalıysa kan şekerinin regülasyonunda o kadar çok rol oynuyor demektir. Fakat taze sıkılmış olsa bile meyve suyu tüketmek, hem fazla meyve tüketimi anlamına gelmektedir. Hem de meyvede var olan posadan faydalanamamak demektir. Bir bardak portakal suyu için kaç portakal sıktığınızı düşündünüz mü? Özellikle içilen kalorilerin kan şekerine daha kolay etki ettiğini biliyor muydunuz? Şeker düşmelerinde, hipoglisemi risklerinde meyve suyu şüphesiz hayat kurtarıyor. Fakat rutin hayatta hiperglisemi tetiklemesi ihtimali oldukça yüksektir. Ayrıca kan şekerini ani yükselten gıdaların ani hipoglisemi sebebi olduğunu da unutmamak gerekir.
Sadece spor yaparak kan şekerimi dengeleyebilirim!
DOĞRUSU: Spor yapmak, kan şekeri dengesinde önemli. Ancak beslenmeye dikkat etmeden ve hatta spor yapıldığı düşüncesiyle daha fazla yemek yenebileceğine dair inanç yanlış. Özellikle tokluk kan şekeri yüksekliği yaşayanlar yemekten bir süre sonra kısa bir yürüyüşün kan şekerine önemli etkisi olduğunu ifade eder. Fakat diyete dikkat edilmezse asla başarı sağlamak mümkün değildir. Mutlaka alınan cho ve kalori takip edilmelidir.
Ara öğün her hasta için olmazsa olmazdır!
DOĞRUSU: 6 ana, 6 ara öğün düzeninin çoğu hastaya dezavantaj sağlayan eski bir söylemdir. Hastanın klinik durumu çok öğün yapmasını destekliyorsa elbette bu şekilde planlanmalıdır. Ancak çoğu diyabet hastası zaten fazla atıştırdığı ve gereksiz kalori aldığı için bu döngü içine girmiştir. Dolayısıyla, hipoglisemi riskiniz yoksa diyetisyen ve hekim kontrolünde öğün sayısını azaltmakta fayda var. Özellikle insülin direnci ve bel çevresi kalın olan hastalarda hafif açlık tedaviyi olumlu yönde etkilediği bilinmektedir.
Mayhoş meyveleri yemek serbesttir!
DOĞRUSU: Meyvelerin kendi içinde kalori farkı olsa da. Aslında içerdikleri karbonhidrat miktarları ortalama eşit kabul edilmektedir. Yani, kan şekerine etkileri aslında birbirlerinden farklı değildir. Dolayısıyla mayhoş, ekşi meyvelerin de gereğinden fazla tüketilmesi durumunda kan şekerini olumsuz etkileyecektir. Burada porsiyon ölçüsü devreye girer. En iyisi, miktarını ayarlayarak özgür olmak. Ancak kuru meyveler hacim başına daha fazla şeker içerdiği için kan şekerini hızlı yükseltebilmektedir.
Bal, pekmez gibi sağlıklı gıdalar kan şekerini yükseltmez
DOĞRUSU: Bu ürünler sağlığımız için yararlı olmakla birlikte içeriğinde glukoz ve fruktoz vardır. En doğalını da bulsanız maalesef bal glukoz ve fruktoz içerir. Doğal olan gıdalar sağlığa fayda sağlasa da kan şekerinizi yükseltir. Yani faydalı olan şeyler kan şekerime zarar vermez düşüncesi yanlıştır.
