- Avon’dan yeni yılın neşesine yakışır hediye alternatifleri - 2 Aralık 2024
- NARS’ın ikonik ürünleri ile makyaja sihirli bir dokunuş - 2 Aralık 2024
- NYX Professional Makeup Buttermelt Blush ile 12 saat kalıcı renk - 2 Aralık 2024
Nasıl müdahale etmelisiniz?
Sıcak havaların getirdiği en ciddi hastalıklardan biri de güneş çarpması. Özellikle çocukların, kronik hastalıkları olanların güneşle ve sıcak havayla temasına dikkat etmesi gerekiyor.
Yrd. Doç. Dr. Alev Özsarı
Liv Hospital İç Hastalıkları Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Alev Özsarı, güneş çarpmasına karşı alınabilecek önlemleri ve güneş çarpması durumunda yapılabilecekleri anlattı.
Güneş çarpması nedir?
Güneş çarpması, aşırı sıcak nedeniyle beden ısısını ayarlayan mekanizmanın bozulması sonucu ortaya çıkan bir hastalık tablosudur. Vücudun kendi ısısını düzenlemek için olan terlemeyi yeterince gerçekleştirememesi durumudur. Ayrıca sıcaklarda aşırı terleme sonucu fazla miktarda sıvı ve elektrolit kayıpları sonucunda da vücut sıcaklığı yükselmeye başlayabilir. Bu durumdan en çok çocuklar, yaşlılar kronik hastalıkları olanlar, aşırı alkol alanlar etkilenir.
En önemli belirtileri nelerdir?
Yüksek ateş, baş ağrısı, nabız hızında ve solunum sayısında artma, tansiyon düşüklüğü, aşırı yorgunluk, bitkinlik hali. Güneşe maruz kalma uzadıkça ve müdahale edilmedikçe, ağrılı kramplar, kalpte ritim bozukluğu, bulantı, kusma, ishal, huzursuzluk, havale, bilinç bulanıklığı, koma ve ölüm gelişebilir.
Güneş çarpmasına karşı ne tür önlemler alınabilir?
- Fazla güneşte kalınmamalı.
- Susamayı beklemeden bol su ve maden suyu içilmelidir. (Tansiyonu olanlar maden suyunu dikkatli tüketmeli)
- Yiyeceklere dikkat edilmeli, ağır ve yağlı olanlardan kaçınılmalı. Sık aralıklarla, sebze ve meyveden zengin beslenilmeli. Proteinden zengin gıdalar azaltılmalı, alkol ve kafeinden kaçınılmalı.
- Giyeceklere dikkat edilmeli, mevsime uygun, vücudun sıcaklığını çok yükseltmeyecek, (pamuklu ve keten gibi) terletmeyecek kumaşlar tercih edilmeli. Açık renkli kıyafetler giyilmelidir. Güneşten korunmak için geniş kenarlı şapkalar takılmalı.
- Ultraviyole ışınlarının en yoğun olduğu 11.00-15.00 saatleri arasında, güneş altında spor yapılmamalı.
- Sık sık duş alınmalı.
Nasıl yardım etmek gerekir?
- Kişi, hemen serin ve hava akımı olan bir yere alınmalı, giysileri çıkarılmalı, düz yatırılmalı, bacakları yukarı kaldırılmalı ve ciltten buharlaşma sağlayacak şekilde soğutulmalı.
- Ilık su banyosu yaptırılabilir veya koltuk altı, boyun ve kalçalarına soğuk kompres uygulanabilir.
- Bilinci açıksa bol su ve tuzlu ayran verilmeli. Şuur bulanıklığı, havale geçirme gibi belirtiler varsa vakit geçirmeden hastaneye götürmeli.
- Kas krampları serin bir yerde dinlenme ve bol sıvı almaya rağmen bir saatten uzun sürerse yine doktora başvurulmalıd. Hastanın soğutulması ve yeterli sıvının verilmesi önemli.
- Ateş düşürücülerin faydası yok, hatta verilmesi sakıncalı olabilir.
Güneş çarpması sonucunda neler olabilir?
Yüksek tansiyon, diyabet, kalp ve böbrek hastalarında sıvı kaybı nedeniyle daha erken ve ölümcül sonuçlar ortaya çıkar. Hafif güneş çarpmasında, tansiyon düşüklüğü, ateş, bitkinlik olur. İlerledikçe bilinç bulanıklığı, baş ağrısı, koma ve ölümle sonuçlanabilir. Sıvı kaybı ve ateş artışı devam ederse, bilinç kaybı ve nörolojik bozukluklar ortaya çıkar, koma ve ölümle sonuçlanabilir.
