- D&R’dan yeni yıla özel: Burçlara göre hediye rehberi - 24 Aralık 2024
- Yeni yılı renkli bir panayırla karşılıyor - 24 Aralık 2024
- Aşkın, şansın ve ışıltının zamanı! - 24 Aralık 2024
Risk grubunda yer alıyor musunuz?
Birçok kadının tedavisi olmadığını düşündüğü rahim ağzı kanserinde erken tanı hayati önem taşıyor. Düzenli kontrol ve önlemler sayesinde bu hastalıkla mücadele etmek mümkün.
Avrasya Hastanesi’nden Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Çiğdem Yavuz Yurtsever, rahim ağzı kanseriyle ilgili bilinmesi gerekenleri anlattı.
Serviks kanseri serviks olarak adlandırılan, rahmin alt kısmının kanseridir. Rahim ve yumurtalık kanserinden sonra en sık üçüncü jinekolojik kanserdir. Yaklaşık yüzde 20 oranda 65 yaş üzeri kadınlarda teşhis edilmesine rağmen, daha çok 30-40-50’li yaşlardaki kadınlar da görülür.
Serviks kanserinin iki ana tipi vardır; skuamoz hücreli karsinom ve adenokarsinom. Skuamoz hücreli karsinom genellikle serviksin dış yüzeyinde bulunan skuamöz hücreli epitelyum hücrelerinden köken alır ve daha sıktır. Pap smear testi ile tanı konulur. Adenokarsinom daha nadirdir, tipik olarak serviksin üst seviyelerindeki glandüler hücrelerden köken alır ki, bu durum rutin tarama metotlarıyla teşhis edilebilmesini güçleştirmektedir.
HPV (Human Papilloma Virus) en büyük risk
- HPV riskinin artmasına neden olan birden fazla cinsel partneri bulunan kadınlar,
- Yüksek riskli cinsel aktivitede bulunan partneri olan kadınlar,
- Erken yaşta ilk cinsel ilişkisinde bulunan kadınlar,
- Sigara kullanan kadınlar,
- Anne ya da kız kardeşinde rahim ağzı kanseri olan kadınlar,
- Ayrıca zayıf bir bağışıklık sistemi kadında HPV enfeksiyonu gelişme olasılığını artırarak serviks kanseri gelişme riskini artırır.
Serviks kanserinin erken evrelerinde tipik olarak belirti yoktur. En erken bulgu rutin jinekolojik muayene esnasında saptanan anormal pap smear sonucu olacaktır. İleri evrede ise en sık belirti cinsel ilişki sonrası kanamadır.
Rahim ağzı kanserinin teşhisi
Serviks kanseri yavaş gelişir, böylece belirtisiz dönem yıllar sürebilir. Pap smearda anormal hücrelerin tespit edildiği evre yüzde yüz tedavi edilebilir evredir. Tarama, jinekolojik muayene ile yapılmaktadır. Servikse sürülen yumuşak bir fırça yardımıyla o bölgedeki hücreler toplanır. Bu hücrelerin bir mikroskopi camı üzerine yayıldığı ve incelendiği yönteme pap-smear testi, hücreler içerisinde eğer mevcutsa HPV virüsünün DNA’sının tespit edildiği yönteme HPV-DNA testi adı verilmektedir. Smear testi sonucunda anormal hücre oluşumları görülürse kolposkopik inceleme yapılır ve rahim ağzından biyopsi alınarak laboratuvara gönderilir. Biyopsi sonucunda rahim ağzı kanseri tespit edilirse kanserin vücudun diğer bölgelerine yayılıp yayılmadığını görmek için ek testler yapılabilir.
Kimlere tarama yapılır?
Serviks kanseri taramasına, cinsel olarak aktif kadınlarda 21 yaşından itibaren başlanılmalıdır. En az 65 yaşına kadar, uygun aralıklarla tarama testlerine devam edilmelidir. Rahim alınması operasyonu yapılan kadınlarda rahim ağzı ile ilgili bir anormallik yoksa tarama sonlandırılabilir. 21-29 yaş arasında 3 yılda bir pap-smear testi uygulanır. 30 yaşından sonra ise her 5 yılda bir HPV-DNA ve pap-smear testleri birlikte uygulanmalıdır. Buna alternatif olarak, 3 yılda bir tek başına pap-smear testi uygulanabilir.
Erken evrede rahim ve rahim ağzının çıkarılması ile cerrahi olarak tedavi edilebilir. İlerlemiş rahim ağzı kanserinde ise kemoterapi ve radyoterapiye ek olarak bazı durumlarda ameliyat uygulanabilmektedir.
- HPV aşıları: Rahim ağzı kanseri gelişiminde en önemli risk faktörü olan HPV enfeksiyonunu önlemek üzere geliştirilmiş olan HPV aşıları ile en çok kanser riski barındıran HPV tiplerine karşı korunma sağlanabilir (Tip 16 ve tip 18).
- Sigara ve tütün ürünlerinin bırakılması
- Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunma: Cinsel ilişkide bariyer yöntemlerin (prezervatif) kullanımı ve tek eşliliğin tercih edilmesi ile genital enfeksiyonların geçiş riski azaltılabilir
- Bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi
- Düzenli Olarak Smear Testi: Düzenli olarak pap smear testi yaptırmak rahim ağzı kanserinin erken teşhisi ve tam olarak tedavi edilebilmesine olanak sağlar.
