- PUMA ‘dolce vita’ tarzı bir hayatın ‘parola’sını veriyor - 26 Nisan 2024
- Syorell ürünleri ile güneşle mutlu anılar biriktirin - 26 Nisan 2024
- LC Waikiki müşterilerini aktif bir yaşama teşvik ediyor - 26 Nisan 2024
Kendileri küçük ama hasarları büyük
Çocuğunuz sürekli kaşınıyor, burnu akıyor, tıkanıyor ve sık sık hapşırıyor,; gözlerinde yanma, sulanma, kızarma, şişme oluyorsa, evinizde ‘akar’ veya ‘mayt’ olabilir!
‘Ev tozu’ olarak bilinen akar ve mayt, eklem bacaklı canlılar ve ancak mikroskopla görülebilir. Özellikle sıcak ve nemli ortamlarda hızla çoğalır. Akarlar, sıklıkla zeminde çökmüş halde durur ve yürümekle, hareketle kolayca havaya karışır. En çok da, halı, koltuk, yatak ve tüylü veya kirli ortamları sever.
Doç. Dr. Oktay Alver
Çocuk Alerji ve Astım Akademisi Derneği’nin Muğla’da düzenlediği ’15’nci Çocuk Alerji ve Astım Kongresi’ne katılan Doç. Dr. Oktay Alver, ev tozlarına dikkat çekti. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Alver, kapalı ortamların sık sık havalandırılması gerektiğini belirterek; ev tozlarının neden alerji yaptığını ve alınması gereken önlemleri anlattı:
Ev tozu nedir?
0.01–150mm çapındaki ev tozunda; alerjiye yol açan canlıların yanı sıra bu akarlara besin olan cansız maddeler ve canlılar bir arada bulunmaktadır. Canlı olarak; akarlar, polenler, böcekler, mantar sporlarını, cansız olarak da evcil hayvan tüyleri, iplik, doğal lif ve deri döküntüsü içermektedir.
Ev tozu akarlarının kendileri değil; öldükten sonra çürüyen vücut ve dışkı parçacıklarının toz haline gelmesi alerjiye yol açıyor. Ve o tozlar, hava yoluyla alındığında solunum yollarında, deriye temas ettiğinde deride, yiyeceklere bulaştığında sindirim sisteminde alerjiye neden olmakta. Ve hava yolu kaynaklı alerjilerin yüzde 50’sini ev tozu akarları ve polenler oluşturmakta. Ev tozu akarlarının içermiş olduğu enzimleri solunum yolu hücrelerini bozarak, alerjenin vücuda girmesine neden oluyor.
Akar neden eşyaları mesken tutuyor?
Akarlar; insanların deri döküntüleri, mantar, bakteriler ve kendi dışkısı ile beslenmekte. Özellikle yaşamaları için gerekli olan yüzde 75 nem düzeyinin ve 25°C sıcaklığın, beslenebileceği besin maddelerinin bulunduğu ortamları çok sever. Ayrıca hızlı çoğalır. Genellikle binaların zemin katlarında bulunup; duvardan duvara halıyla kaplı, gerektiği gibi havalandırılmayan, insanların bir arada oturdukları alanlarda sık rastlanır.
Yatak odaları (özellikle yatakların dikiş yerleri, çarşaflar) ev tozu akarlarının gerek canlı gerekse ölmüş ve çürümüş vücut parçaları ve dışkılarının en fazla bulunduğu yerler. Ev tozu akarları öldükten sonra çürüyen vücut parçaları ve dışkı parçacıkları toz haline gelerek hava yoluyla perdelerin, mobilyaların, kitapların ve bibloların üzerinde yerleşebilmekte. Aynı zamanda halıyı, yorganı, koltuğu, yastığı, oyuncağı da mesken tutabilmektedir.
Çocukları akarlardan korumak için neler yapmalı ?
- Evi güneşli saatlerde sık sık havalandırıp, nemi (kuru havada, özellikle nem oranı yüzde 50’nin altına indiğinde ev tozu akarları yaşayamaz) azaltın.
- Yatak takımlarını haftada en az bir kez değiştirin ve çamaşır makinesinde 70 ⁰C’de yıkayın.
- Çocuk odalarında az eşya bulundurun. Kitap, biblo, oyuncak gibi eşyaları kapalı dolaplarda muhafaza edin. Pelüş ve tüylü oyuncaklar uzaklaştırın.
- Kalın veya ağır perde yerine ince tül veya stor tercih edin.
- Halı mümkünse kaldırılmalı yerine küçük ince kilim kullanılmalı.
- Yatak, yastık ve yorgan yün, kaz tüyü veya kuş tüyü olmamalı. Mümkünse akar geçirmeyen tıbbi özel kılıflarla kaplayın.
- Tüm evi haftada en az bir kez yüksek vakumlu veya HEPA filtreli bir elektrik süpürgesi ile temizleyin.
- Temizlik sırasında alerjik birey odada bulunmamalı. Temizlik sonrası hafif nemli bir bezle eşyaların tozunu alın.
- Evde evcil hayvan bulundurmamaya özen gösterin.
Aşı var mı?
Ev tozu akarlarına karşı aşı olarak alerjen spesifik immünoterapi uygulaması bulunmaktadır. Aşı ile kişide doğal enfeksiyon taklit edilerek doğal bağışıklığa benzer bir yanıt oluşturularak; korunması amaçlanmakta. Aşı yapıldıktan 3-5 yıl süreyle yüzde 70-80 koruma sağlamaktadır.
