- Avon’dan yeni yılın neşesine yakışır hediye alternatifleri - 2 Aralık 2024
- NARS’ın ikonik ürünleri ile makyaja sihirli bir dokunuş - 2 Aralık 2024
- NYX Professional Makeup Buttermelt Blush ile 12 saat kalıcı renk - 2 Aralık 2024
12 Kasım Zatürre Günü
Dr. Şeyma Ceyla Cüneydi
Acıbadem International Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Şeyma Ceyla Cüneydi, “Zatürre önlenebilir bir sorun” diyerek, anne babaların çocuklarını korumak için nelere dikkat etmeleri gerektiği hakkında bilgi verdi.
Zatürre, virüs ya da bakteriler nedeniyle akciğerlerde meydana gelen bir enfeksiyondur. Önlenebilir bir hastalık olmasına rağmen, hala özellikle gelişmekte olan ülkelerde 0-4 yaş arasındaki çocuklardaki ölümlerin ikinci nedeni olmaya devam ediyor. Dünya genelinde her yıl yaklaşık 10-20 milyon çocuk zatürre nedeniyle hastaneye yatırılıyor ve bunların yaklaşık 2 milyonu yaşamını kaybediyor. Ülkemizde ise; ilk yaşta hastaneye yatışların yüzde 30-50’sinin nedenini zatürre oluşturuyor. Tüm çocuk hastaların zatürreye yakalanma oranı da yaklaşık yüzde 40 olarak gösteriliyor.
Özellikli son yıllarda geliştirilen aşılarla Türkiye’de ölüm oranları önemli oranda düşürüldü.
0-1 yaş en riskli grup
Zatürre vakaları, çocukların yakın temas halinde oldukları sonbahar ve kış aylarında artıyor. Solunum yoluyla alınan bakteri veya virüs, üst solunum yolunda tutulmuyorsa doğrudan akciğere inerek enfeksiyon yaratıyor. İyi beslenmeyen, hastalıklar nedeniyle bağışıklık sistemi zayıflayan, alerjik bir yapısı bulunan çocukların zatürre geçirme riski daha yüksek.
Özellikle 0-1 yaş arası çocuklarda öksürük refleksleri çok zayıftır ve göğüs kafesini iyi kullanamadıkları için mikropları dışarı atamaz. Bu nedenle zatürre açısından en riskli grubu oluşturuyorlar.
En önemli korunma aşılama
Zatürre açısından en önemli nokta korunabilmek. Bunun için de aşılanma, sağlıklı beslenme ve düzenli uykuyla bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi gerekiyor.
Türkiye’de de yaklaşık 25 yıllık kullanılan karma aşının içinde zatürre nedenlerden biri olan hemofilüs influenzaya karşı da aşılama yapılıyor. Çocukların rutin takviminde yer alan aşının 2-4-6 ve 18’inci ay mutlaka uygulanması gerekiyor. Bir de zatürre aşısı adı altında 2-4-6 ay ve 1 yaşında da yapılan aşının uygulanması gerekiyor.
3 gün boyunca ateş düşmüyorsa dikkat!
Ateş pek çok enfeksiyonda olduğu gibi zatürrede de ilk belirti. Özellikle 0-5 yaş arası çocuklarda belirgin bir hastalık hali olmasa da üç gün tedaviye rağmen düşmeyen ateşin uyarıcı olması ve zaman kaybedilmeden hekime başvurulması gerekiyor. Bununla birlikte öksürük, burun akıntısı, beslenme zorluğu, huzursuzluk hali de hastalığın belirtileri arasında.
Ancak akciğer alt loblarında ortaya çıkan enfeksiyonlarda öksürük hiç görülmeyebilir. Ateşle birlikte karın ağrısıyla kendini gösterebilir. Yılda iki ve üzeri zatürre geçiren çocuklarda başta kistik fibroz olmak üzere, yabancı cisim aspirasyonu, reflü, bağışıklık sistemi bozukluğu gibi altta yatan farklı sorunları araştırmak gerekiyor. Zatürre sadece bir akciğer problemi değil. Kalbi de yorduğu için yetmezliğe yol açabiliyor.
‘Kişiye özel’ planlama
Muayene bulguları ve çocuğun genel durumuna göre kan sayımı ve enfeksiyon değerlerine göre antibiyotik tedavisi planlanıyor. Ağır zatürre ise damardan antibiyotik, daha hafif tipiyse ağızdan antibiyotikle tedavi uygulanıyor. Tedavi genelde 10 gün içinde tamamlansa da bu süre çocuğun genel durumuna göre değişiyor. Solunum sıkıntısı yaşanıyorsa, oksijen seyiyesi düşükse, beslenme güçlüğü yaşanıyorsa, kontrol altına alınamayan ateş, kusma ya da sürekli sıvı kaybı söz konusuysa tedavinin hastanede gözlem altında sürdürülmesi tercih ediliyor.
- Zamanında tanı alıp, tedavi edilen zatürrede hızlı iyileşme sağlanabiliyor.
- Tedavi süresinde çocukların mutlaka dinlenmesini sağlayın.
- Korunmak için aşıların aksatmayın.
- Özellikle kış aylarında çocukları kapalı alanlarda ve hasta çocukların olduğu alanlara götürmeyin.
- Tedavi sırasında ve gündelik yaşam içinde çocukların bulunduğu alanların sık sık havalandırın.
- Beslenmesinde tüm besin öğelerinden mutlaka tüketmesine özen gösterin.
- Yanında kesinlikle sigara içilmemesi ve içilen bir ortamda bulundurulmasına dikkat edin.
