Deprem sonrası hissedilen suçluluk duygusuyla nasıl başa çıkılır?

Ne tür bir suçluluk duygusu içindesiniz?

Depremden ikincil olarak etkilenen kişilerde suçluluk duygusu ortaya çıkıyor. Depreme birebir tanık olmasak da görüntüleri izledikçe travma sonrası stres bozukluğu, çaresizlik ve yoksunluk duyguları tetikleniyor.

HiDoctor Uzman Klinik Psikoloğu Esra Çakı, Suçluluk duygusunun nedenlerini ve çözümünü anlattı:

Doğal afetlerin etkisi, doğrudan olayın neden olduğu fiziksel yıkımın ötesine geçer. Bu tür olayların ani olması çaresizlik ve yoksunluk duygusunun oluşmasına sebep olur. Olaya birebir tanık olmasak da görüntüleri izledikçe travma sonrası stres bozukluğu belirtileri yaşayabiliriz. Yardım edemediğimiz için suçlu hissedebiliriz. Genel olarak iki tür suçluluk duyarız, sağlıklı, uygun suçluluk ve sağlıksız, irrasyonel suçluluk. Nasıl bir duygunun içinde olduğunuzun farkında olmakla işe başlayın.

Uygun suçluluk

Hoş olmayan bir duygu olsa da, ‘uygun’ suçluluk, sosyal davranışımızı düzenlememize yardımcı olur. Haklı bir nedenle suçlu hissetmek, vicdanımızın ve bilişsel yeteneklerimizin, hatalarımızı tekrar etmemizi veya hata yapmamızı engellemek için düzgün çalıştığının bir işaretidir. Bu bize gelecekte davranışlarımızı öğrenme ve değiştirme fırsatı verir.

Sürekli suçluluk duygusu suçluluk eğilimi olarak bilinmektedir. Bu eğilimi yaşayan kişilerin kendi ve diğerlerinin duygularıyla güçlü bir bağı olduğuna inanılmaktadır.

Mantıksız suçluluk

Bir durumun sorumluluğunu yanlışlıkla üstlendiğimiz veya neden olunan acıyı abarttığımız irrasyonel tür, tamamen başka bir konudur. Sorunu çözmek için adımlar atmazsak çok zarar verici olabilmektedir. Aşırı irrasyonel suçluluk, anksiyete, depresyon gibi hastalıklarla ilişkilendirilmiştir. Hastaların sevdiklerine ve çevrelerindekilere yük olduklarına inanmasına yol açabilmektedir. Kontrol edilmeyen suçluluk ayrıca konsantrasyon ve üretkenliğin azalmasına, düşük ruh haline, artan strese ve uyku eksikliğine neden olabilir.

Peki bu duyguların kontrolden çıkmasını durdurmak için ne yapabiliriz?

  • Dikkat egzersizi yapabilirsiniz. Bu, zihni ve bedeni birbirine bağlayabilir ve suçluluk duygunuzu bir perspektife oturtmanıza yardımcı olabilir.
  • Rahatlamanıza yardımcı olan her şeyle dikkatinizi dağıtabilirsiniz. En sevdiğiniz müzik, bir kitap, biraz egzersiz veya sadece bir nefes temiz hava gibi.
  • Proaktif olun. Suçluluğunuzun haklı olduğunu düşünüyorsanız ve bu karara mantıklı düşünerek ulaştıysanız, harekete geçin. Hatalarınızdan ders alın, düzeltmeler yapın ve yolunuza devam edin.
  • Mükemmelliğin var olmadığını unutmayın. Mükemmel çözümü aramak, faydasız olan zihinsel bir tıkanmaya yol açabilmektedir. Bunun yerine en iyi çözümü kabul etmeyi öğrenin.
  • Öncelikle travma hakkında bilgi edinin böylece göreceksiniz ki hissettiğiniz her duygu şu an normaldir.
  • Şu an verdiğiniz her tepki, normal. Bunların geçeceğini bilmek size dayanma ve ilerleme enerjisi verecektir.
  • Duygularınızı hissettiklerinizi terapistinize, yanında güvende hissettiğiniz bir yakınınıza anlatmanız ve paylaşmanız önemlidir.
  • Eskiden yapmaktan keyif aldığınız hobilerinize yeniden başlamayı deneyin. Güvende olduğunuz kişilerle bir arada olmak sizi iyi hissettirecektir.
  • Suçluluk duygularına sihirli bir çözüm yoktur.

Fotoğraf: www.hurriyet.com.tr




Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir