- Yeni yıl teması: Sıcacık ve Rahat Bir Yıla Gülümse - 20 Aralık 2024
- Vakkorama ile yeni yıla eğlenceli ve renkli bir dokunuş - 20 Aralık 2024
- Flormar Zodiac Signs Oje serisi ile burcunu belirle - 20 Aralık 2024
Hamilelik döneminde hangi aşı ne zaman yapılmalı?
Hamilelik, bağışıklık sisteminin zayıfladığı bir dönem olduğu için bulaşıcı hastalıklara karşı hassasiyet artıyor. Anne adaylarının aşılanmaları fetüsün ve doğumdan sonra yenidoğanın önlenebilir enfeksiyonlara karşı bağışıklık kazanmalarında önemli rol oynuyor.
Aşıların temel amacı, anne adaylarının yüksek risk altında oldukları bulaşıcı hastalıklara karşı korunmalarını sağlamak. Aşılama sayesinde aynı zamanda düşük, bebekte gelişme geriliği ve zekâ geriliği gibi ağır tablolar da önlenebiliyor.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Şafak Yılmaz Baran, “Canlı aşılar haricindeki aşılar, hamileliğin ilk 3 aylık dönemi de dahi olmak üzere herhangi bir haftada yapılıyor. Ama hamileliğin ilk 3 ayı organ gelişimi olan dönemidir. Yani aşıların mümkünse 3 aydan sonra uygulanması tercih ediliyor” dedi.
Amerikan Obstetrik ve Jinekoloji Derneği (ACOG) tüm hamileler için rutin olarak tetanoz, difteri, boğmaca, hepatit B ve influenza aşılarını öneriyor. Hamilelikte iyi bir güvenlik profiline sahip olan bu aşılar yenidoğana pasif koruma sağlayabiliyor ve düşüğe neden olmuyor.
Influenza
İnfluenza aşısı, hamilelikte önerilen bir diğer önemli aşılardan. Doç. Dr. Şafak Yılmaz Baran, influenza enfeksiyonunun hamilelikte daha ağır seyredebildiği için hepatit B enfeksiyonundan daha farklı bir özellik taşıdığına dikkat çekerek, “Zira influenza annede akciğer ile kalp sorunlarında, hastanede yatışta ve düşükte artışa neden olabiliyor” diyor. Bunların yanı sıra hamilelikte influenza aşısının antikorları plasentadan geçerek bebeği koruyor. Bu sayede influenza aşısı anne adaylarının yanı sıra 6 aydan küçük yenidoğanlarda da koruma sağlıyor.
Ne zaman: Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, 14’üncü hamilelik haftasından sonra, influenza mevsimi boyunca, (Eylül-Nisan aylarında) hamilelere influenza aşısını öneriyor.
COVID-19
Çalışmalar göre, anne adaylarında, hamile olmayanlara göre bu enfeksiyon daha ağır seyrediyor. İnaktif Covid-19 aşı uygulamalarının anne adayları ve yenidoğan için hamileliğin her aşamasında etkin ve güvenli olduğu tespit edildi.
Ne zaman: Hamileliğin ilk 12’nci hafta sonrasına kadar ertelemenin gerekli olduğuna dair bir kanıt mevcut değil. Bu nedenle aşı hamileliğin her döneminde uygulanabiliyor. Bir doz Covid-19 aşısı orijinal alfa varyantına karşı iyi bir koruma sağlıyor. Ancak virüsün delta varyantı ile iyi bir bağışıklık seviyesi sağlamak için iki doz gerekiyor. İkinci doz, ilk dozdan 8 hafta sonra uygulanıyor. Omicron varyantına karşı en iyi korumayı sağlamak için bir doz güçlendirici (üçüncü doz) öneriliyor.
Tetanoz-Difteri
Tetanoz enfeksiyonu; hamilelikte yaralanma, ısırık, trafik kazası ve yanık gibi durumlarda gelişebiliyor. Ayrıca doğum esnasında bebeğin göbek kordonunun hijyenik olmayan alet ile kesilmesi sonucu da ortaya çıkabiliyor. Aşılama sayesinde tetanoz enfeksiyonunun şiddeti azalıyor. Buna bağlı erken doğum ve ölü doğum riski düşüyor. Bunların yanı sıra bebekteki nörolojik sorunlar da önlenebiliyor.
Difteri hastalığı da solunum yollarında ölümcül sonuçlara yol açabilen bir hastalık. Difteri toksoid aşısı çocukluk çağından itibaren aşı tetanoz aşısı ile birlikte uygulanıyor. Ancak çocukluk çağında aşılamayla ömür boyu bağışıklık sağlamıyor. Hamilelik durumunda tetanoz aşısı ile birlikte uygulama tekrarı yapılıyor.
Ne zaman: Aşının ilk dozu hamileliğin 4’üncü ayında yapılıyor. İkinci doz, ilk dozdan en az 4 hafta sonra yapılıyor. Bu sayede 1-3 yıl koruma sağlıyor. Bununla birlikte; ikinci dozdan en az 6 ay sonra yapılan üçüncü doz 5 yıl koruyor. Üçüncü dozdan en az bir yıl sonra ya da bir sonraki hamilelikte uygulanan aşı ile 10 yıl bağışıklık sağlanıyor.
Hepatit B
Hepatit B aşısı, anne adayının daha önceden bağışıklığı yoksa yapılabiliyor. Hamilelikte geçirilen hepatit B enfeksiyonunun normal popülasyona göre daha ciddi seyretmesi beklenmiyor. Ancak yenidoğana enfeksiyonun aktarılması riski oluyor.
Ne zaman: Hamileliğin 0, 1 ve 6 aylarında uygulanan aşı anneyi ve doğumdan sonra bebeği koruyor.
Boğmaca
Boğmaca aşısı çocukluk çağında aşı takviminde yer alıyor, ancak ömür boyu bağışıklık sağlamıyor. Bu nedenle yüksek riskli hasta grubuna ek doz uygulamaları öneriliyor.
Ne zaman: Hamilelik döneminde 6’ncı aydan sonra yapılmalı. Bu sayede bebeğe erken dönemlerinde pasif koruma imkânı sağlanabiliyor.
Hamilelikte bu aşılara dikkat!
- Hamilelik döneminde önerilmiyor: Canlı aşıların anne karnında fetüsü enfekte etme riski var. Bu nedenle oral polio, kızamık-kızamıkçık-kabakulak, zona, suçiçeği ve verem aşıları önerilmiyor. Hamilelik döneminde tavsiye edilmeyen diğer bir aşı ise Human Papilloma Virus (HPV) aşısı.
- Zorunluluk halinde uygulanıyor: Pnömokok, hepatit A, meningokok, inaktif polio ve hemafilus influenza aşıları. Ancak bu aşıların fetüs açısından güvenilirlikleri net değil.
- Hamilelik öncesi tamamlanıyor: Kızamık, kabakulak, kızamıkçık ve suçiçeği. Anne adayının bağışıklığı yoksa hamilelik öncesi aşılarının tamamlanması gerekiyor.
