- Anneler için kusursuz kirpikler ve kaşların sırrı - 11 Mayıs 2024
- Daha az kırılma riski ve kalıcı renk garantisi - 11 Mayıs 2024
- Beyazlatma Etkili Formülü ile S’he Vec Roll on the Floor - 11 Mayıs 2024
K vitamini kalp rahatsızlıklarından koruyor
Felç, kalp krizi ve beyin kanaması gibi ciddi komplikasyonların gelişimini önlemek açısından K vitamini tüketmek gerekiyor. Lahana, ıspanak, kabak, pancar, pazı, şalgam, maydanoz, brokoli ve marul gibi K vitamini açısından zengin sebzeleri tüketmek; vücudu hastalıklara karşı daha dirençli hale getiriyor.
Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi Beslenme ve Diyet bölümünden, Dyt. Şeyma Öner K vitamini hakkında bilgiler verdi:
Vücutta depolanabilen K vitamini; kalp rahatsızlığı riskini azaltmaya yardımcı olur ve kemik sağlığında önemli görevleri vardır. Bu vitamin kanın pıhtılaşmasını sağlayarak; aşırı kanamayı önleyen ve kemik metabolizmasında çeşitli görevleri olan protrombin isimli proteinin üretimi için gereklidir.
K vitamininin kaynağına göre iki çeşidi var
K1 vitamini (filokinon) yeşil yapraklı sebzelerde bulunmaktadır. K2 vitamini (menakinon) ise bağırsak bakterileri tarafından üretilmektedir. K1 vitamini (fitonadion), pıhtılaşma; K2 vitamini, kalsiyum metabolizması için daha önemlidir. K vitaminini çoğunlukla gıdalarla alabiliyoruz. K1 yeşil yapraklı sebzelerde bol miktarda var. K2’yi hayvan kaynaklarından alırız ve bağırsaklarımızdaki bakteriler az miktarda sentezlemektedir.
Bu iki türün dışında K3 olarak adlandırılan sentetik yolla elde edilen bir K vitamini türü de mevcuttur. Karaciğer için zararlı olduğu bilindiğinden artık kullanılmamaktadır.
Bağırsak bakterileri (mikrobiyota) tarafından üretilebilen bir vitamin olduğundan eksikliği ile yetişkinlerde bazı bağırsak hastalıkları gibi bazı kronik hastalıklardan kaynaklı olarak vitamin emiliminin etkilenmesi gibi durumlar dışında pek karşılaşılmazken, yeni doğan bebeklerde çok yaygındır. Yetişkinlerde eksikliğine nadir olarak rastlanması nedeniyle K vitamini alımı genellikle diğer vitaminlerle karşılaştırıldığında daha az önemsendiği ve araştırıldığı görülmektedir. Ancak eksikliğinde kanama bozuklukları, osteoporoz gibi hastalıklara yakalanma riskinin artması gibi olumsuzluklar geliştiğinden sağlıklı bireyler tarafından K vitamini alımına gereken özen gösterilmelidir.
Kemik metabolizmasının sağlığında da etkili rol oynuyor
Osteoporoz gibi kemik dejenerasyonuna bağlı birçok hastalığın önlenmesinde etkili olduğu kanıtlanmıştır. Ayrıca kemik mineral yoğunluğunu arttırdığından kemik kırılma riskini de azalttığı görülmüştür. Kemik metabolizmasında kritik bir rol oynadığı bilinen bir diğer vitamin olan D vitamini ile kombine edildiğinde daha etkili olabilmektedir.
Yapılan farklı bir çalışmada yüksek miktarda K1 vitamini seviyelerine sahip 70 yaş üzerindeki sağlıklı bireylerin; yüksek sözel hafıza performansına sahip olduğu ortaya çıktı. Bu da K vitaminin beyin sağlığı üzerine de olumlu etkilerinin olduğunu göstermektedir.
K vitamini, damarlarda mineralizasyonun ve birikimin önlenmesi üzerinde yardımcı etkileri vardır. Dolayısıyla K vitamini yeterli düzeyde alındığında; yüksek tansiyon gelişim riskinin azaltılmasına katkıda bulunmaktadır. Bu durum kalp ve damar hastalıklarından korunmak için önemliyken; felç, kalp krizi, beyin kanaması gibi ciddi komplikasyonların gelişimini önlemek açısından oldukça önemlidir.
Eksikliğinde ne olur?
K vitamini suda çözünmez, yağda çözünür ve vücutta depolanan bir vitamindir. Bu nedenle K vitamini eksikliği nadir durumlar dışında görülmez. K vitamini eksikliği görülebilecek durumlar şunlardır:
- Çölyak, kistik fibrozis gibi hastalıklar
- Siroz gibi karaciğer hastalıları
- Antibiyotik kullanımı ile mikrobiyotanın zarar görmesi
- Ülseratif kolit, crohn gibi sindirim ve emilimi engelleyen hastalıklar
- Bağırsakların her hangi bir bölümünün operasyonla çıkarılmış olması
- Yetersiz ve dengesiz beslenme.
K vitamini eksikliğinde; kanama sorunları (siyah ve kanlı dışkılama gibi), tırnak altlarında kanamaya bağlı kırmızı beneklerin oluşması, vücutta morarmalar, bebeklerde ise göbek kordonu bölgesinde kanama ve sünnetin ardından iyileşmenin gecikmesi gibi belirtiler görülmektedir.
K vitamininden zengin bir tarif
Fırında Brüksel lahanası
Malzemeler:
- 1 kilo Brüksel lahanası
- Zeytinyağı
- 1 yemek kaşığı pul biber
- Damak tadınıza göre tuz ve karabiber
Hazırlanışı: Brüksel lahanalarını ayıklayarak temizledikten sonra ortadan ikiye bölün. Zeytinyağı pul biber tuz ve karabiberi karıştırıp lahana ile harmanlayın. Tepsiye sosladığınız Brüksel lahanalarını yerleştirin. Ardından ısıtılmış fırında 15-20 dakika renk alana kadar pişirin. Bu esnada hardal, zeytinyağı ve limon suyunu pürüzsüz olana kadar blender ile karıştırın. Fırından çıkardığınız lahanaları üzerine sosunuzu gezdirerek sunum yapabilirsiniz.
