- Elsa Crystal’ın zarif koleksiyonuna ışıltılı davet - 14 Mayıs 2025
- Güzelliğin Yeni Gücü: Fermente Pembe Kamelya Yağı - 14 Mayıs 2025
- Starbucks’tan sosyal fayda odaklı yeni bir proje - 14 Mayıs 2025
Makat çatlağına 6 doğal çözüm
Anal fissür, halk arasında bilinen adıyla makat çatlağı, en sık karşılaşılan boşaltım sistemi problemlerinden biri. Dışkının atıldığı organ anüs ve çevresindeki dokularda yırtık ve çatlak meydana gelmesiyle oluşuyor. Bu rahatsızlık tüm yaş ve cinsiyet gruplarında görülüyor.
Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Vafi Atalay, “Anal fissürün yol açtığı en belirgin şikâyet, dışkılama sonrasında makatta hissedilen ve cam kesiğine benzeyen ağrıdır. Ayrıca kaşıntı, çatlak görünüm ve dışkılama sonrası kanama da tipik belirtiler arasında” dedi.
Oluşan makat çatlağının temel nedeni aşırı kasılma. Ikınarak zorla yapılan dışkılamayla mukoza yırtılıp, yara oluşuyor. Yani bu sağlık problemi genellikle kabızlıktan kaynaklanıyor. Ancak doğum, ağır kaldırma, bağırsak hastalıkları veya uzun süre oturma sonucu da anal fissür oluşabiliyor. Büyük bir çoğunluk doğal yöntemlerle tamamen iyileşebilse de inatçı vakalarda botoks veya cerrahi yöntemlerden faydalanmak gerekiyor.
Yüzde 60’tan fazla hasta cerrahiye gerek kalmadan iyileşiyor
Spazm makat çatlağına sebep oluyor, oluşan çatlak da spazmları artırıyor. Yırtık oluştuktan sonra bölgeyi besleyen ince damarlar yine bu kasılmalar nedeniyle basıya maruz kalıyor. Makattaki yarayı tam olarak kanlandıramıyor yani iyileştiremiyor ve kronik ülser oluşabiliyor. Çatlağın neden olduğu ağrı da reflekse yol açarak anüste spazmı arttırıyor ve böylece kısır döngüye giriliyor.
Anal fissürü olan çoğu hastaya ameliyat önerilmiyor. Hastaların yüzde 60’tan fazlası sıcak su banyosu, beslenme değişikleri ve makat kasındaki spazmı çözen lokal kremlerle tamamen iyileşebiliyor. Bu yaşam değişiklikleri ve kremlere rağmen tedavi sağlanamıyorsa cerrahi o noktada gündeme geliyor. İlgili kas kesilerek spazm ortadan kaldırılıyor.
Ameliyat olmak istemeyenler için botoks
Ameliyat çok küçük bir kesi ile yapılıyor ve kısa bir operasyonla aynı gün taburcu olunuyor. Başarı oranı yüksek olan cerrahi yöntemde, genellikle operasyondan sonraki üç hafta içinde iyileşme sağlanıyor. Ancak iç kas yerine dış kas kesilirse gaz ve dışkı kaçırma problemleri yaşanabiliyor. Cerrahiden kaçan, daha önce ameliyat olmuş veya doğum travması gibi nedenlerle makat kası hasarlı hastalara ise botoks enjeksiyonu öneriliyor. Kesin başarısı ameliyat kadar yüksek olmasa da uygun hastalar için etkili bir çözüm. Makat içine botoks enjeksiyonu ile kasta geçici bir felç yaratılıyor. Böylece kan akışı normale dönüyor ve spazmlar önlenerek yara iyileşiyor. İşlem sonrası birkaç ay boyunca gaz ve dışkı kaçırma doğal sayılıyor.
Anal fissüre karşı evde uygulanabilecek doğal tedavi yöntemleri
- Sıcak suya oturma banyosu yapın. Sabah ve akşam dayanılacak derecedeki sıcak suyun içinde 15 dakika oturun. Rahatlama sağlar, ağrıyı azaltır ve iyileşmeyi hızlandırır.
- Kabızlıktan korunun. Lif içeriği zengin meyve ve sebzelerle beslenmek dışkının yumuşak olmasını sağlayın. Probiyotik takviyesi almak bağırsak hareketlerini düzenler.
- Tuvalette uzun süre oturup aşırı ıkınmaktan kaçının. Özellikle de telefonla nedeniyle uzayan tuvalet süresi dışkılamaya konsantrasyonu engelleyerek makattaki baskıyı artırır bunun sonucunda da çatlak derinleşir ve iyileşme gecikir.
- Tuvalet ihtiyacını uzun süre bekletmeyin. Dışkılama ihtiyacını uzun süre bekletmek fissürü kötüleştirir. Genellikle tüm günü dışarda geçireneler dışkılama için eve gitmeyi bekler ancak bu sağlıklı bir alışkanlık değildir.
- Bol su için ve düzenli fiziksel aktiviteye dikkat edin. Bağırsak sağlığını desteklemek kabızlık oluşumunu engelleyerek makat çatlağının iyileşmesine yardımcı olur.
- Makatı tahriş etmeyin. Yumuşak tuvalet kağıtları tercih edin ve bölgeyi ılık suyla temizlemeye özen gösterin.
