- PUMA ‘dolce vita’ tarzı bir hayatın ‘parola’sını veriyor - 26 Nisan 2024
- Syorell ürünleri ile güneşle mutlu anılar biriktirin - 26 Nisan 2024
- LC Waikiki müşterilerini aktif bir yaşama teşvik ediyor - 26 Nisan 2024
Ülkemizde her yıl yaklaşık 167 bin bebek ‘prematüre’ doğuyor!
Anne karnında 37’nci gebelik haftasını tamamlamadan doğan bebekler ‘prematüre bebekler’ olarak adlandırılıyor. Dünyada her yıl kabaca 140 milyon bebek doğuyor. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre; bu bebeklerin 15 milyonu zamanından önce dünyaya ‘merhaba’ diyor. Türkiye’de de canlı doğan bebek sayısı 2020 verilerine göre; 1 milyon 112 bin 859 iken ‘prematüre bebek’ oranı da yaklaşık yüzde 15 civarında. Diğer bir deyişle, ülkemizde her yıl yaklaşık 167 bin bebek ‘prematüre’ doğuyor.
Son 20 yılda, neonatoloji (yeni doğan bebek bakımı) dalındaki gelişmeler sayesinde artık pek çok prematüre bebeğin yaşama oranlarında büyük artış var. Öyle ki 30 haftadan sonra doğan her 10 bebekten 8’inde uzun süreli sağlık veya gelişim sorunları, zamanında doğan bebeklere benzer seyrediyor.
Acıbadem Ataşehir Hastanesi Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Murat Aydın, “Prematüre bebekler dış dünyaya adapte olurken vaktinde doğmuş bebeklere göre çok daha fazla zorlukla karşı karşıya kalırlar. Erken doğumun önlenmesi için anne adaylarının rutin kontrollerini ve verilen tedaviyi asla aksatmamaları gerekiyor. Ayrıca prematüre bebeklerin evdeki bakımlarında bazı kurallara dikkat etmek yaşamsal öneme sahip oluyor” diyor.
Dr. Murat Aydın, prematüre bebekler hakkında en çok merak edilen 5 soruyu yanıtladı.
SORU: Erken doğuma hangi faktörler yol açıyor?
CEVAP: Prematüre doğumların nedenini bilmek her zaman mümkün değil. Ancak annenin hayatını tehdit edecek bir durum söz konusu olduğunda, sıklıkla erken doğumun tetiklendiği bilinmektedir. Annede gelişen enfeksiyonlar, rahimde kanama veya diğer problemler, ikiz veya üçüz gibi çoğul gebelikler, annede hamilelik sırasında gelişen diyabet, yüksek tansiyon, kalp ya da böbrek hastalıkları gibi problemlerin yanı sıra hamilelik sürecinde sigara içmek, alkol tüketmek, stres ve fiziksel travma yaşamak, erken doğumu tetikleyen faktörler arasında yer alıyor.
SORU: Erken doğum riskinde nasıl bir yol izleniyor?
CEVAP: Erken doğum tehdidi olan anne adaylarının çok yakın takip edilmeleri gerekiyor. Çünkü anne karnında geçirilen ilave her bir gün, her hafta bebeğin hayatta kalma şansını artırıyor. Dolayısıyla bu durumda yenidoğan uzmanı ve kadın doğum uzmanı süreci birlikte takip ediyor. ve Çeşitli yöntemlerle erken doğum riskini azaltıyorlar. Eğer erken doğum kaçınılmazsa ise 23-35 gebelik haftası arasındaki anne adaylarına uygulanan steroid tedavisi, doğacak prematüre bebeğin solunum sıkıntısı ve beyin kanaması riskini azaltıyor. Hayatta kalma şansını belirgin oranda artırıyor.
SORU: Prematüre bebeklerde hangi sağlık problemleri görülüyor?
CEVAP: Prematüre bebekler zamanında doğmuş bebeklere göre hastalıklara karşı daha fazla risk altındalar. Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi’nde yatarken yaşadığı sorunlar da uzun dönem sonuçları çok etkiliyor. Respiratuvar Distres Sendromu, kronik akciğer hastalığı, prematüre retionopatisi, kafa içi kanamalar, sindirim sistemi problemleri, kalple ilgili problemler sık görülmektedir. Uzun dönemde de görme ve işitme problemleri, öğrenme güçlüğü, konuşma problemleri ile serebral palsi gibi nörolojik problemler gelişebiliyor. Bu nedenle yüksek riskli prematüre bebeklerin multidisipliner olarak izlenmeleri gerekiyor.
SORU: Prematüre bebeklerde izlenen protokol nedir?
CEVAP: Prematüre bebeklerin takip ve tedavileri için uluslararası rehberler var. Tedavi ve takipleri bu protokollere göre yapılsa da her bebek farklı. Tıpta klasik olan ‘Hastalık yoktur, hasta vardır’ tabiri bizim prematüre bebeklerimiz için de geçerli. Önemli olan, bebeğin yenidoğan hekiminin olduğu ellerde doğması ve büyümesidir. Her bebek hastaneden farklı sürelerde taburcu olmaktadır. Taburculuğun belli bir günü, haftası yoktur. Bebekler kendi kendine nefes alıp vermeye başladıklarında ve solunum sıkıntısı olmadığında, vücut ısısını koruduklarında, meme veya biberonla beslenebildiklerinde ve düzenli olarak kilo aldıklarında eve gitmeye hazırdırlar.
SORU: Evdeki bakımlarında nelere dikkat etmeli?
CEVAP:
- Bebeğinizin odası sessiz ve güneş alan bir ortamda olmalı.
- Oda sıcaklığının 24-26° derecede olmasına dikkat edin.
- Gereksiz eşyalardan ve pelüş oyuncaklar gibi toz tutan materyallerden kaçının.
- Odanın zemini yumuşak malzemeden kaplanmış olmalı.
- Halı kullanımı önerilmiyor. Eğer kullanacaksanız antialerjik ve ince bir halı tercih edin.
- Aydınlatma için bebeğin gözüne doğrudan gelmeyecek ve az ışık veren gece lambalarını tercih edin.
- Standartlara uygun yapılan, kurşunsuz ahşap boya kullanılan, sabit parmaklığa sahip karyolaları seçin. Kenar aralıkları 8 cm’yi geçmeyen karyolaları tercih edin.
- Yatağının yumuşak olmamasına ve karyola ile arasında boşluk kalmamasına özen gösterin.
- Kenar yastıkları kullanmayın, zira bu tarz objeler Ani bebek Ölümü Sendromu’na neden olabiliyor.
- Yastık kullanımı ilk bir yıl önerilmiyor.
- Bebeğinizi yakından izlemek için ilk bir yıl aynı odada kalın.
- Pamuklu ve terletmeyen kıyafetleri tercih edin, tüylü ve kalın kıyafetler giydirmeyin.
- Giysileri aldıktan sonra bebekler için uygun olan sabun tozu veya bebek deterjanıyla yıkayın.
- Enfeksiyöz ve alerjen ajanların engellenmesi için ütülenmeden hiçbir giysi giydirmeyin.
- Bebeğiniz evde üşümemeli ve terlememeli. Evde ısı stabilitesini sağlayacak şekilde giydirin.
