COVID-19 atlatanların organlarında kalıcı hasar kalıyor mu?

Belirti gösterenlerin çoğu tedavi sürecini evde atlatıyor

COVID-19’a dair en çok merak edilenlerin başında; hastalığı atlatanların akciğerlerinde ve diğer organlarında kalıcı hasar olup olmayacağı geliyor.

Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi Göğüs Hastalıkları bölümünden Uzm. Dr. Hijran Mammadova; “Hastaların akciğerleri 7-10 gün sonra tamamen normale dönüyor. Birinci ve üçüncü aylarda hastaların muayene olması gerekiyor” dedi. Mammadova, hastalık sonrası iyileşme sürecini anlattı:

Özellikle solunum yollarını etkileyen hastalık tablosu, hafiften ağıra değişen bir seviyede seyredebiliyor. Hastaneye yatırılan hastaların büyük çoğunluğu (yüzde 80) viral zatürre ile normal serviste takip edilirken; yüzde 5’i entübe olmak üzere, yüzde 20’si yoğun bakımda takip edilmektedir.

Hastalığın insan vücudu üzerinde uzun vadeli etkileri konusunda yeterli veri yoktur. COVID-19 hastalığının kalp ve akciğerler üzerine uzun vadede olumsuz etkilerini araştırmaya yönelik çalışmalar global ölçekte sürüyor. Çalışmalar; akciğerlerdeki fibrozis durumunun sürüp sürmeyeceğine ve akciğer kapasitesinde düşme olup olmayacağına odaklanıyor.

İyileşme seyrini bağışıklık sistemi etkiliyor

Hastaların iyileşme süresi; hastalığı ne kadar ağır geçirdiğiyle ilişkili olabilmektedir fakat her zaman değil! Pek çok kişi için Covid-19’un sıradan bir gripten farkı olmuyor. Ancak bazı insanlarda kalıcı izler bırakabilir.

Akciğerdeki alveol dediğimiz solunum keseciklerinde hasara yol açarak orada bir sertleşme, büzüşme yaratarak solunum keseciklerinin fonksiyonlarını yitirmesine neden oluyor. Hasarın yaygınlığı, şiddeti arttıkça hastaları solunum yetmezliğine götürebiliyor. Bu durum her hastada farklı seyretmekte. Hastanın kendi bağışıklık sisteminin gücüyle beraber bazı hastalarda solunum yetmezliğine, bir kısım hastada yoğun bakıma kadar ilerleyebilmekte.

Bazı hastalarda çok yaygın akciğer büzüşmesi denilen tabloya yol açıyor. Tabii ki bu hastalarda akciğerdeki düzelmeler akciğer büzüşmesi oluştuysa ayları bulabiliyor. Çok şiddetli değilse; taburcu olduktan 7-10 gün sonra akciğerler tamamen normale de dönebilmektedir. Taburculuktan sonra hastaların normal hayata geçmeye başladıkları dönemlerde öksürüklerinin ve efora bağlı nefes darlıklarının olabileceğini; bunların zamanla giderek azalacağını, azalmıyorsa mutlaka doktorlarına başvurmaları gerektiğini bilmeleri gerekiyor.

Ne zaman kontrole gitmelisiniz? 

Hastanede ağır pnömoni ile takip edilip iyileşen; solunum desteği olmadan taburcu edilen hastalarda bir ve üçüncü ay kontrol poliklinik muayenesi yapılmalıdır. Kontrol akciğer grafileri, basit laboratuvar incelemeleri ve solunum sıkıntısı devam eden hastalarda; üçüncü ayda solunum fonksiyon testleri yapılması ve gerekirse tomografi tekrarı öneriliyor. Yoğun bakımlardan oksijen desteği ile evlerine gönderilen hastalar izolasyon bitiminde taburculuğun 2-3’üncü haftasında kontrole gitmelidir. Bu hastalarda akciğer fibrozisine gidiş değerlendiriliyor ve pulmoner rehabilitasyona yönlendirme yapılıyor.




Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir